اسم الکتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه المؤلف : شریعتمداری، جعفر الجزء : 1 صفحة : 144
آرى،
همان خداوندى كه چشمه زمزم را در آن بيابان خشك و سوزان از زير پاشنه پاى اسماعيل
شيرخوار بيرون آورد و همان خداوندى كه هر حركت و هر سكونى، هر نعمت و هر موهبتى از
ناحيه اوست، اين فرمان را نيز در مورد ايوب صادر كرد، چشمهاى خنك و گوارا و شفابخش
از بيماريهاى «برون» و «درون».
بعضى معتقدند اين چشمه داراى يك نوع آب معدنى بوده كه هم براى
نوشيدن گوارا بوده و هم اثر شفابخش براى بيماريها داشته، هرچه بود لطف و رحمت الهى
بود، دربارۀ پيامبرى صابر و شكيبا.
دربارۀ بيمارى ايوب گفته شده كه ناراحتى و رنج او مدت هفت
سال و به روايتى هيجده سال طول كشيد و كار به جايى رسيد كه حتى نزديكترين ياران و
اصحابش او را ترك گفتند، تنها همسرش بود كه در وفادارى نسبت به ايوب استقامت به
خرج داد، و اين خود شاهدى است بر وفادارى بعضى از همسران! امّا در ميان تمام
ناراحتيها و رنجها آنچه بيشتر روح ايوب را آزار مىداد مسئله شماتت دشمنان بود،
(بهويژه آنجا كه جمعى از راهبان بنى اسرائيل به ديدنش آمدند و گفتند: تو چه گناهى
كردهاى كه به اين عذاب اليم گرفتار شدهاى؟!) لذا در حديثى مىخوانيم: بعد ازآنكه
ايوب سلامت خود را بازيافت و درهاى رحمت الهى به روى او گشوده شد از او سؤال كردند
بدترين درد و رنج تو چه بود؟ گفت: شماتت دشمنان! (ج 477/13 تا 480، ج 293/19 تا
297.)
بعضى از مفسران «ايد» را به دو معنى تفسير كردهاند: «قدرت» و
«نعمت»، در حالى كه «ايد» از نظر لغت به معنى قدرت است، ولى «يد» (به معنى دست) كه
جمع آن «ايدى» و جمع جمع آن «ايادى» مىشود به معنى قدرت و نعمت، هر دو آمده است[**].
[*]وَ
اَلسَّمٰاءَ بَنَيْنٰاهٰا بِأَيْدٍ وَ إِنّٰا
لَمُوسِعُونَ.«ما آسمان را با قدرت بنا كرديم و همواره آن را وسعت بخشيديم»
ذاريات/ 47.
[**] ما در توضيح آيۀ 17
سورۀ ص بعد از مطلب فوق، در شرح واژۀ «ذا الايد» به پيروى از مرحوم
اسم الکتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه المؤلف : شریعتمداری، جعفر الجزء : 1 صفحة : 144