از آيۀ:... يٰا جِبٰالُ أَوِّبِي مَعَهُ وَ اَلطَّيْرَ...سبأ/ 10. كه دربارۀ داود است (همان‌طور كه اندكى قبل هم با ذكر همين آيه به آن اشاره شد) كلمۀ «اوّاب» به معنى: همصدا شدن و هماواز گرديدن نيز آمده است، زيرا مى‌گويد: «اى كوهها و اى پرندگان! با داود همصدا شويد، بنابراين «اوّاب» كسى است كه همصدا و هماهنگ با قوانين آفرينش، اوامر الهى و حمد و تسبيح عمومى موجودات جهان باشد و اتفاقا يكى از معانى «ايّوب» نيز اوّاب است. (ج 304/19 و 305.)

ا و د

يَؤُدُهُ(در آية الكرسى، سورۀ بقره، آيۀ 255.)[*]

در اصل از ريشۀ «أود» (بر وزن قول) به معنى «ثقل و سنگينى» است، يعنى حفظ آسمانها و زمين براى خداوند هيچ‌گونه سنگينى و مشقتى ندارد، زيرا او همانند مخلوقات و بندگان خود نيست كه قدرتشان محدود باشد و گاهى از نگهدارى چيزى خسته و ناتوان شوند، قدرت او نامحدود است و در برابر يك قدرت نامحدود اصولاً «سنگينى» و «سبكى»، «مشقت» و «آسانى» مفهومى ندارد، اين مفاهيم همه در مورد قدرتهاى محدود صدق مى‌كند[**]. (ج 203/2.)

اول

تأويل چيست‌؟ (آل عمران، آيۀ 7.)[***]

دربارۀ معنى «تأويل» سخن بسيار گفته شده، آنچه به حقيقت نزديكتر است اين است

[*]... وَ لاٰ يَؤُدُهُ حِفْظُهُمٰا...«و نگاهدارى آنها (زمين و آسمانها) براى او گران نيست...» بقره/ 255.

[**] ضمير «يؤده» به خداوند بر مى‌گردد، جمله‌هاى سابق آيه و جملۀ بعد نيز گواه بر اين معنى است كه تمام ضماير آنها همه بازگشت به خداوند مى‌كند.

[***]... فَأَمَّا اَلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مٰا تَشٰابَهَ مِنْهُ اِبْتِغٰاءَ اَلْفِتْنَةِ وَ اِبْتِغٰاءَ تَأْوِيلِهِ وَ مٰا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اَللّٰهُ وَ اَلرّٰاسِخُونَ فِي اَلْعِلْمِ‌...«... امّا آنها كه در قلوبشان انحراف است پيروى از متشابهات [