9. برخواستن به احترام ديگران و تعارف آنان به غذا

به قدرى احترام و تكريم به مردم در نظر رسول اكرمﷺ مهم و ارزشمند بود كه اگر كسى از انجام اين وظيفه اخلاقى شانه خالى مى‌كرد، مورد اعتراض شديد آن حضرت واقع می‌شد. در يكى از غزوات، پيامبر در محلی مشغول نماز بود که چند نفر مسلمان از جايگاه پيامبر عبور کرده و احوال پيامبر را از أصحاب سؤال كردند و بعد از دعا برای آن حضرت عذرخواهی کرده و گفتند: عجله داريم وگرنه توقّف مى‌كرديم تا پیامبر از نماز فارغ شود سلام ما را به آن حضرت برسانید سپس راه خود را در پيش گرفته و رفتند.

پيامبر پس از نماز با حالت ناراحتی روى از قبله برگرداند و فرمود: عجب است! جمعى در مقابل شما توقّف مى‌كنند و از حال من پرسش نموده و سلام می‌رساند ولی شما به احترام آنان قيام نمى‌كنيد و به آن‌ها غذای خود را تعارف نمی‌کنید! [1]

10. احترام و تكريم به عموم مسلمانان

براى رسول اكرمﷺ هدایایی را آوردند حضرت آنها را بین أصحاب صفّه تقسیم نمود ولی چون مقدار آن كم بود به همه نرسيد. پيامبر اكرم برای اين كه مبادا محروم شدگان رنجيده خاطر شوند، نزد آنان رفت و صريحاً عذرخواهى كرد و فرمود: «براى من چيزى آوردند، می‌خواستم بين همه شما تقسيم كنم، ولى به همه نمی‌رسید به ناچار به كسانى دادم كه از ناتوانى و گرسنگى آن‌ها خائف بودم. (فَقَالَ مَعْذِرَةً إِلَى اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ إِلَيْكُمْ يَا أَهْلَ الصُّفَّةِ إِنَّا أُوتِينَا بِشَيْ‌ءٍ فَأَرَدْنَا أَنْ نَقْسِمَهُ بَيْنَكُمْ فَلَمْ يَسَعْكُمْ فَخَصَصْتُ بِهِ أُنَاساً مِنْكُمْ خَشِينَا جَزَعَهُمْ وَ هَلَعَهُمْ) [2]

[1].[58] كودك از نظر وراثت و تربيت، فلسفی، محمد تقی فلسفی، ج 2، ص 70.

[2].[59] اصول کافی، کلینی، محمد بن یعقوب، ط الاسلامية، ج3، ص550.