الجواب‌

مغتفر باشد چنين راى سخيف‌* * * نزد حق از ناقص العقل ضعيف‌

ز آنكه بروى وَهْم مستولى شده‌* * * عقلش از تسديد، عاجز آمده‌

لا جرم در تحت حكم او بُوَد* * * آنچه فرمايد بدان قايل شود

گر كند در غير جسم و حال جسم‌* * * فكر و انديشه فتد اندر طلسم‌

غير حسّى نزد او موجود نيست‌* * * نفى آن پس لايق معبود نيست‌

با چنين حالت بود مخلص اگر* * * اجر دادن نيست از حكمت بدر

ردّ الجواب‌

عقلى ار نبود چو عقلِ ازكيا* * * بايدش تعليم گيرد زانبيا

انبيا را چيست تعليم عقول‌* * * گوش كن گر نيستى ز اهل فضول‌

رفع ستر آنچه بتوانند ديد* * * نقل و ذكر آنچه بايَدْشان شنيد

مى‌شود ظاهر عيار رأى‌ها* * * گر همى سنجى بقول انبيا

چون شود آرا خلاقِ محكمات‌* * * در نظر آيد صحيح آن ترّهات‌

منكشف گردد كه ناقص بوده عقل‌* * * پس بَرو لازم شود تقليد نقل‌

وصف ذات اقدس حق چون كند* * * بايد از قول رسل درنگذرد

نيست معذور او زراه ضعف عقل‌* * * گر گريزد در پناه ضعف عقل‌

زانكه در تقليد دين تقصير كرد* * * در خيالش ممكنى تصوير كرد

گشت آن معبودش اندر روز و شب‌* * * ممكن مربوب را ناميده ربّ‌

غير خالق را عبادت مى‌كند* * * وآن عبادت هم به عادت مى‌كند

باشدش شامل شود عفو خدا* * * ليك اجرش نيست در حكمت روا

ردّ الردّ

آنچه گفتى گرچه حقّست و صواب‌* * * شاهد حقّيّتش نصّ كتاب‌

«فَسْئَلُوا»* فرموده در قرآنْ إله‌* * * تا كه مسترشد نباشد بسته راه‌