ايجاد اميد و نفي حركتهاي احساسي و زودرس

از اين روايت آشكار مي‌شود كه برخي از افراد عليه حكومت خروج نموده و حكومت بني اميه آنان را مورد تعقيب قرار داده بوده و ابي المرهف از آن بيم داشته كه تعقيب حكومت به وي نيز سرايت كند، امام (ع) گويا در اين روايت خواسته اند وي را خاطر جمع نموده و ترسش را از بين ببرند، بدين صورت بفرمايند كه : ضرر غبار براي كسي است كه آن را برانگيخته، و به ابي المرهف آسيبي نخواهد رساند.

آنگاه امام (ع) از هلاك فرد شتابزده، يعني كسي كه تحت احساسات آني قرار گرفته و پيش از تهيه مقدمات و امكانات اقدام به خروج و قيام كند خبر مي‌دهد. بناي ائمه (ع) در هيچ زمان بر اين نبوده كه مسلمانان را از جهاد و دفاع باز دارند، بلكه همواره آنان را از عجله و حركتهاي متهورانه و افراطي كه به آنان و به ائمه (ع) لطمه وارد مي‌آورده برحذر مي‌داشته اند.

حتي اخبار مربوط به تقيه نيز درصدد منع از اصل جهاد و مبارزه نيست، بلكه درصدد تأكيد بر حفظ جان براي پرداختن به وظيفه دفاعي و مبارزاتي است و به همين جهت در روايت آمده : "تقيه سپر مؤمن است".[1] چرا كه سپر در ميدان جهاد و مبارزه با دشمن كاربرد دارد نه به هنگام آرامش در منزل، و عقل نيز بر اين معني حكم مي‌كند كه حتي الامكان حفظ جان ولو در حال دفاع واجب است . و ظاهرا ضمير "هم - آنان" در دو مورد متن روايت [ "آنان"، كساني را زيرنظر گرفته و مورد نظر دارند كه در معرض ديد "آنان" باشند] به مأمورين حكومت بازگشت مي‌كند، نه به كساني كه دست به قيام زودرس مي‌زنند، و باز شايد مراد از كساني كه جان خود را وقف راه خدا نموده اند اهل بيت پيغمبر6 باشند و فرجي كه در نهايت براي آنان حاصل مي‌شود فرج اهل بيت پيغمبر به وسيله قيام حضرت قائم (عج) باشد.

در هر صورت اين روايت در مقام منع از دفاع در مقابل هجوم دشمنان يا منع از اقامه حكومت اسلامي در صورت توان، و امكان ايجاد شرايط و مقدمات آن نيست . و اين نكته اي است شايان توجه .

---