ولايت به مفهوم حكومت نه به معني محبت

تعجب آور است برخي از كساني كه نسبت به مسائل اسلامي آگاهي ندارند در اين سنخ از روايات، ولايت را به معني محبت اهل البيت (ع) و دوستي آنها كه يك امر قلبي است تفسير مي‌كنند، با اينكه واضح و مشخص است كه ولايت در اين روايات و رواياتي نظير آن، ولايت حكومتي و تصرف در امور جامعه است نه صرف يك محبت قلبي . به همين جهت علتي كه براي برتري آن ذكر شده اين است كه "ولايت" كليد ساير اعمال، و والي راهنماي انجام آنهاست ; و شبهه اي نيست كه لفظ "والي" در فرهنگ اسلامي به معني امام و حاكم مسلمين به كار برده شده است و بر اين مبني در ذيل همين روايت وارد شده كه : "شيرازه كارها و كليد باب همه چيزها از جمله رضايت خداوند، اطاعت از امام است ."

در اينجا مسأله اطاعت از امام و رهبر جامعه مطرح است نه صرف يك امر قلبي و محبت، و مؤيد اين نظر روايات ديگري است كه اجمالا متذكر مي‌شويم :

- از امام محمد باقر(ع) در روايت صحيحه اي وارد شده كه فرمود:

"بر پيامبراكرم 6 فريضه اي [عمل واجبي ] پس از فريضه ديگر نازل مي‌گرديد تا ولايت كه آخرين فريضه بود، پس اين آيه نازل شد: (اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتي امروز دين شما را كامل كرده و نعمتم را بر شما تمام نمودم .)[1]

آنگاه امام باقر(ع) اضافه فرمود: "خداوند عزوجل خواسته است بفرمايد: امروز فرايض را كامل كردم و پس از اين ديگر فريضه اي بر شما نازل نخواهم كرد."[2] در اين روايت اولا ولايت جزو فرايض شمرده شده و لفظ "فريضه" در واجبات عملي به كار برده مي‌شود نه در امور اعتقادي و قلبي . و ثانيا از ولايت به عنوان متمم و كامل كننده ساير واجبات و فرايض ياد شده ; و اين بدان جهت است كه اجراي ساير دستورات الهي و بقاي شريعت اسلام به امامت و ولايت بستگي دارد; پس به ناچار بايد مقصود از ولايت در اين روايت، امر اجرايي و عملي باشد نه امر قلبي .

- و پيش از اين در دليل سابق [دليل هفتم، روايت سوم ] ضمن خبر منقول از امام رضا(ع) خوانديم كه آن حضرت فرمود:

"تماميت نماز و روزه وحج و جهاد و جمع آوري ماليات وصدقات، امضاء و

---