و اما اينكه حضرت فرمود: "مردم مجبور از حكومت اند، نيكوكار باشد يا بدكار"، آن حضرت نمي خواهد به حكومت افراد فاجر و بدكار مشروعيت ببخشد، بلكه درصدد است اين نكته را بفهماند كه حكومت ولو حكومت فاجر باشد بر هرج و مرج عقلا مقدم است، و روايتهاي ذيل نيز مؤيد همين معناست :

در شرح نهج البلاغه ابن ميثم بحراني از پيامبراكرم 6 روايت شده كه فرمود: "امام ستمگر از فتنه بهتر است ." [1]

و باز از آن حضرت 6 روايت شده كه فرمود:

"خداوند اين دين را ياري خواهد كرد به وسيله گروهي كه در قيامت اعمال پسنديده و نيكي براي آنان نيست ." [2]

(در روايتي ديگر آمده : ولو به وسيله فردي فاسق).

از اميرالمؤمنين (ع) روايت شده كه فرمود:

"والي ستمگر كينه توز بهتر از هرج و مرج و فتنه اي است كه مداوم باشد." [3]

و در بحار از آن حضرت روايت شده كه فرمود:

و اينكه فرمود: "مؤمن در حكومت او وظايف خود را انجام مي‌دهد و كافر از دنياي خود بهره مي‌برد" شايد "لف و نشر مرتب" باشد [بدين معني كه در حكومت والي نيكوكار مؤمن وظايف خود را انجام مي‌دهد، و در حكومت والي فاجر و بدكار كافر به بهره هاي دنيايي خود مي‌رسد.]

و محتمل است كه همه به حكومت فاجر باز گردد و يا به مطلق حكومت [در مقابل هرج و مرج و فتنه ] و يا اينكه مؤمن در حكومت فاجر مسؤوليت مي‌پذيرد و بدين وسيله عدالت را در ميان مردم عملي مي‌سازد، چنانكه علي بن يقطين در حكومت هارون الرشيد اين گونه بود.

و اينكه فرمود: "نيكوكار آسايش يابد" يعني به خاطر توجه به اموري كه ذكر شد و يا با فرا رسيدن مرگ و از دار دنيا رفتنش .

---