هدف از آوردن اين گونه روايات از ابواب مختلف در اينجا اين است كه مشخص شود امامت به معني حكومت در نظام و بافت قوانين اسلام تنيده شده و بقاي قوانين اسلام وابسته به تشكيل دولت و حكومت است، و اينكه عدم اهتمام به تشكيل حكومت برابر است با عدم اهتمام به اسلام و قوانين اسلام .

حكومت و ارث

نقش حكومت و امامت در كتاب ارث بسيار بارز و روايات در اين باب نيز بسيار زياد است، كه از باب نمونه تعدادي از آنها را به اجمال متذكر مي‌شويم :

1 - عبدالملك بن اعين و مالك بن اعين روايت مي‌كنند كه از امام محمد باقر(ع) درباره مردي نصراني كه از دنيا رفته و از او پسر برادر و پسر خواهري مسلمان و فرزندان و همسر نصراني به جاي مانده سؤال نموديم كه با ميراث او چه معامله اي انجام دهيم ؟... آنگاه به آن حضرت گفته شد: اگر فرزندان او در حالي كه صغيرند مسلمان شدند چه كنيم ؟ حضرت فرمود:

"ميراث پدرشان را نزد امام قرار دهيد تا به حد بلوغ برسند; اگر به اسلام خود باقي ماندند، امام ميراث پدرشان را به آنان واگذار مي‌كند; اما اگر به دين اسلام باقي نماندند، امام ميراث را به پسر برادر و پسر خواهر مسلمان ميت پرداخت مي‌كند."[1]

[ درباره روايت بالا اين توضيح لازم است كه اگر شخص مسلمان بميرد و وارث مسلمان نداشته باشد، ارثش به امام مي‌رسد; و اگر كافري از دار دنيا برود و وارث مسلماني ولو در رده هاي چندم ارث داشته باشد، ارث او به وارث مسلمان مي‌رسد].

2 - ابي بصير روايت مي‌كند كه از امام جعفر صادق (ع) از "ميراث" مرد مسلماني كه مرده و داراي مادري نصراني است سؤال نمودم . حضرت فرمود:

"پس اگر هيچ يك از اقوامش مسلمان نشدند ميراث او مال امام است ." [2]

3 - هشام بن سالم از امام جعفر صادق (ع) روايت مي‌كند كه آن حضرت فرمود:

"مردم به تقسيمات ارث و طلاق پايبند نمي شوند مگر به وسيله شمشير." [3]

---