از طرف ديگر فريضه حج اگر چه يك عمل عبادي است اما فوايد سياسي، اجتماعي بسياري - چنانچه پيش از اين گفته شد - براي آن در نظر گرفته شده كه ملازم با تشكيل و تجمع و انسجام مسلمانان بوده است .

بديهي است فرمانده واحد (اميرالحاج) همواره حافظ اين تشكل و انسجام است و شايسته نيست كسي از اين تشكل و هماهنگي تخلف نمايد، و ائمه معصومين (ع) نيز در اين باره با حكام جور به خاطر حفظ مصالح مسلمانان معامله حكام حق را مي‌نموده اند، و نيز خراج و خمس و زكاتهايي را كه به آنها پرداخت مي‌شد مورد تنفيذ قرار داده، و گرفتن جايزه از آنان را مجاز مي‌شمردند.

البته اين معني تعارضي با وجوب قيام در مقابل سلاطين و حكام جور در صورتي كه توان و نيرو و ياور باشد ندارد; و ما پس از اين در رابطه با وجوب اقامه دولت عادله مشروحا بحث خواهيم كرد; اما در صورت نبودن قدرت، رعايت مصالح عمومي نظام واجب است و هرج و مرج جايز نيست، كه هر يك از اين مسائل در جاي خود به تفصيل مورد بحث قرار گرفته است .

7 - در صحيحه محمد بن مسلم از يكي از آن دو (امام محمد باقر و امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: "امام سزاوار نيست نماز ظهر روز ترويه [ روز هشتم ماه ذيحجه ] را اقامه كند مگر در مني، و تا صبح روز بعد بايد در آنجا بماند."[1]

روايات ديگري نيز در اين باره به همين مضمون وارد شده است .

8 - در صحيحه حلبي از امام جعفر صادق (ع) روايت شده كه آن حضرت فرمود:

"امام بايد نماز ظهر روز كوچ (روز سيزدهم ذيحجه)را در مكه اقامه كند."[2]

---