اسم الکتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي المؤلف : منتظري، حسينعلي الجزء : 1 صفحة : 104
اسلام است كه طي چهار فصل به بررسي آن پرداخته ايم، فصل اول : در نقل فتاوا و
نظريه هاي برخي از بزرگان و علماي اسلام است كه ادعاي اجماع در مسأله
نموده اند، فصل دوم : مروري اجمالي بر ابواب مختلف فقه از نظر روايات و فتاواي
فقهاست، ابوابي كه در آن مسائل حكومتي اسلام و واژه هايي نظير والي، سلطان،
حاكم، بيت المال، زندان، شمشير و... كه حاكي از قدرت و حكومت هستند گفتگو
شده است .
در اين فصل ثابت شده كه تشريع احكام اسلام به طور كلي براساس دولت و
حكومت عادل پايه ريزي شده و مسائل حكومتي در تار و پود فقه اسلامي تنيده
شده است، اين فصل به نوبه خود به چهارده قسمت ديگر تقسيم شده است .
فصل سوم : به اقامه دليل بر ضرورت حكومت اسلامي در همه اعصار و زمانها و
وجوب تلاش براي برپا ساختن آن پرداخته و ده دليل در اين رابطه اقامه شده كه
اميد ميرود موجب قانع شدن هر شخص منصفي گردد. فصل چهارم : به درج
احاديث و رواياتي كه اهل سكوت براي توجيه بي تحركي خود در عصر غيبت بدان
تمسك نموده اند پرداخته و ضمن آن مقصود واقعي روايات را مشخص نموده ايم .
بخش چهارم : در رابطه با شرايط و ويژگي هاي حاكم اسلامي است كه ضمن آن
از طريق عقل و قرآن و سنت شرايط حاكم اسلامي را مورد بحث و بررسي قرار
داده، آنگاه شرايطي را كه دانشمندان در آن اتفاق نظر ندارند يادآور شده ايم . اين
بخش مشتمل بر دوازده فصل است .
بخش پنجم : در اين بخش چگونگي انعقاد امامت، كيفيت حاكميت يافتن فقيه و
اينكه آيا تعيين رهبري با نصب كلي از جانب امامان معصوم (ع) صورت گرفته و يا
اينكه با انتخاب عمومي مردم مسلمان فقهاي واجد شرايط برگزيده ميشوند بحث
شده است . اين بخش مشتمل بر شش فصل است كه فصل ششم آن بسيار طولاني
است و در ضمن آن، شانزده مسأله بسيار مهم مورد بحث قرار گرفته است . آخرين
مسأله آن اين است كه اگر امام مسلمانان فاقد شرايط لازم بود آيا ميتوان عليه وي
مبارزه مسلحانه نمود يا نه ؟
بخش ششم : پيرامون حدود ولايت فقيه، شرح وظايف ولي فقيه، نقش قواي
سه گانه - قواي مقننه، مجريه و قضائيه - وظايف رهبر در مقابل اسلام و مردم و
وظايف مردم در مقابل رهبر است . اين بخش بر پانزده فصل مشتمل است كه
طولاني ترين و مهم ترين آن فصل چهارم است كه از وظايف قواي سه گانه بحث
ميكند.
بخش هفتم : پيرامون اخلاق حكومتي اسلام، سيره و اخلاق عملي حاكم و ساير
كارگزاران حكومت اسلامي از زندگي شخصي، خوراك و پوشاك و ارتباطات
اجتماعي آنان است . در اين بخش در سه فصل آيات و رواياتي گردآوري شده بسيار
زيبا و لطيف و جالب توجه كه براي عموم مسؤولين حكومت اسلامي به ويژه
رهبران و صاحب منصبان قابل تأمل و بررسي است .
بخش هشتم : درباره منابع مالي حكومت اسلامي است كه در آن منابع اقتصادي
و مالي حكومت اسلامي طي چند فصل مورد بحث و بررسي قرار گرفته است .
خاتمه : در خاتمه كتاب عهدنامه معروف حضرت اميرالمؤمنين (ع) به مالك اشتر
كه مشتمل بر مطالب بسيار مهم و اساسي در رابطه با اداره حكومت اسلامي است
اسم الکتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي المؤلف : منتظري، حسينعلي الجزء : 1 صفحة : 104