عقل و اثبات معاد

نويسنده در شبهه دوم خود مي‌گويد:

"در مقدمه دوم دليل حكمت، سخن از "سعادت و شقاوت دنيا و آخرت" آمده است . پيش فرض اين مقدمه، توانايي عقل در اثبات معاد است ."

سپس نامبرده سه مطلب را مورد ترديد قرار مي‌دهد:

"الف - اين پيش فرض مورد ترديد بسياري از فيلسوفان و متكلمان (خصوصا در عصر حاضر) قرار گرفته و قضاوت قاطع در مورد آن مستلزم نگاهي نقادانه و موشكافانه به اين ادله و بررسي نقدهاي مخالفان و دفاعيات موافقان است ."

در پاسخ "الف" بايد گفت :

اولا - استدلال براي ضرورت نبوت به دليل حكمت خداوند، پس از اين است كه وجود خداوند و صفات كماليه او و از آن جمله عدالت و حكمت او با دليل عقلي ثابت شده است .

و معاد - يعني وجود عالمي ديگر براي مجازاتها و پاداشها - نيز از راه عدالت و حكمت خداوند ثابت مي‌شود. پس بحث نبوت قهرا پس از ثبوت مبدأ و معاد مي‌باشد.

و ثانيا - معاد به طريق عقلي، غير از طريق عدالت و حكمت