اسم الکتاب : اسلام دين فطرت المؤلف : منتظري، حسينعلي الجزء : 1 صفحة : 596
پرباري براي جامعه در پي دارد. يكي از نتايج مثبت آن جلوگيري از هزينه هاي
هنگفت در كارهاي تكراري است ; چرا كه يكي از آفات حكومت ها، تداخل
مسؤوليت ها و چندباره كاري است . از طرفي چون همه قواي حاكميت به طور مؤثر
و واقعي مشروعيت خود را از مردم ميگيرند و ميان مسؤوليت افراد و پاسخ گويي
آنان رابطه منطقي وجود دارد، حاكمان از خود محوري و دور شدن از خواست
مردم محفوظ ميمانند و همكاري و همدلي بين ملت و حكومت استوار ميماند و
از جدايي و رويارويي منافع حكومت و مردم جلوگيري ميشود.
دستگاه قضايي نيز به عنوان نهادي واقعا مستقل از حاكميت، پناهگاه همه
كساني خواهد بود كه احساس تضييع حق ميكنند. و بايد در آن، حاكم و غير حاكم
به طور مساوي به طرح دعاوي براي احقاق حق بپردازند. وقتي قدرتمندان و
حاكمان احساس كنند كه ممكن است صاحب حقي از آنان شكايت كرده و آنان بايد
در برابر دستگاه قضا پاسخگو باشند، از طغيان و ستم پرهيز ميكنند; و در اين
صورت براي عموم مردم امنيت رواني حاصل ميشود.
دوري از فساد با پذيرش توزيع صحيح قدرت در جامعه حاصل ميشود، و
توزيع صحيح آن است كه هيچ فرد يا گروهي را در معرض طغيان قرار ندهد; نه
آن كه همه گونه ابزار طغيان را فراهم كند و از او بخواهد كه زهد ورزيده و از قدرت
مطلق سوءاستفاده نكند. كار اجتماع را نمي توان بر احتمال اندك و استثناء استوار
كرد; بلكه بايد راه عملي براي پيشگيري از فساد و طغيان را در پيش گرفت تا زمينه آن
منتفي گردد.
و در يك نگاه كلي و با توجه به نظريه انتخاب در حاكميت اسلامي - در زمان
غيبت معصوم (ع) - مردم در هر زمان مجازند هنگام بيعت با حاكم يا حاكمان خود،
هرگونه شرطي را كه مخالف با شريعت نباشد با آنان قرار دهند، و حاكمان نيز
موظف به رعايت آن خواهند بود. از جمله ميتوانند اختيارات ايشان را محدود و يا
گسترش دهند، منصب هاي حاكميت را تفكيك و به چند نفر واگذار كنند، تصدي
آنان را موقت و مدت دار نمايند، وظيفه اصلي يكي را نظارت بر قوانين قرار دهند و
اسم الکتاب : اسلام دين فطرت المؤلف : منتظري، حسينعلي الجزء : 1 صفحة : 596