اسم الکتاب : اسلام دين فطرت المؤلف : منتظري، حسينعلي الجزء : 1 صفحة : 558
غصب
مالكيت شرعي را از كسي نمي توان سلب كرد، مگر به حكم حاكم شرع در
محكمه عدل و قانوني كه داراي شرايط باشد. همچنين در صورتي كه ضرورت
اقتضا كند و حفظ منافع عمومي - مانند احداث راهها - متوقف بر سلب مالكيتي
باشد، در آن صورت در مقابل پرداخت غرامت فوري و عادلانه ميتوان سلب
مالكيت كرد; و در غير اين صورت جايز نيست ; "زيرا مال مسلمان همچون خون او
محترم است ."[1]
بنابراين اگر انسان از روي ظلم بر مال يا حق ديگري مسلط شد، غاصب است و
اين عمل از گناهان بزرگ محسوب ميشود; و اگر كسي مرتكب آن گردد، در قيامت
به عذاب سخت گرفتار ميشود. از پيامبراكرم 6 روايت شده است : "هر كس يك
وجب زمين از ديگري غصب كند، در قيامت هفت طبقه آن زمين را مانند طوق
برگردن او ميآويزند; مگر اين كه توبه كند و آن را به صاحبش برگرداند."[2]
محجوران
كسي كه در شرع حق تصرف و انتقال اموال خود را ندارد و ديگران زندگي او را
سرپرستي ميكنند "محجور" ناميده ميشود. اين دسته عبارتند از:
1 - كودكي كه هنوز بالغ نشده است .
2 - ديوانه .
3 - سفيه ; يعني كسي كه در امور مالي نفع و ضرر خود را به خوبي تشخيص
نمي دهد و بسا دارايي خود را در امر بيهوده مصرف ميكند.
4 - ورشكسته اي كه حكم ورشكستگي او توسط حاكم شرع صادر شده باشد.
[1] حر عاملي، وسائل الشيعة، باب 152) از ابواب احكام العشرة، ج 12، ص 281، حديث 9 .
[2] همان، باب 1) از ابواب كتاب الغصب، ج 25، ص 386، حديث 2 .
اسم الکتاب : اسلام دين فطرت المؤلف : منتظري، حسينعلي الجزء : 1 صفحة : 558