امام علي (ع) هر جا كه زمينه مساعدي وجود داشت، تلاش كرد تا معارف دين و تفسير كتاب خدا را بيان كند، و در عين حال براي برگرداندن امر خلافت و امامت به مسير خود تلاش مي‌كرد. امام كوشيد تا اجازه ندهد دين در زير غبار حكومت و انديشه هاي ناروا مدفون شود، و در عين حال تا جايي كه ممكن بود بر حق خود در امر خلافت پافشاري كرد.

آن حضرت در پاسخ به ايراد خوارج كه مي‌گفتند ما قبول داريم كه تو وصي هستي ولي حق آن را به جا نياورده اي، فرمودند: "اين شما بوديد كه با مقدم داشتن ديگري بر من كافر شديد و باعث شديد كه حاكميت من خدشه دار شود... بر اوصيا لازم نيست كه دعوت كننده به خود باشند... . خداوند مي‌فرمايد: (و لله علي الناس حج البيت من استطاع اليه سبيلا).[1] اگر مردم حج را تعطيل كردند، بيت (تقصير ندارد و) كافر نشده و اين مردم هستند كه با اين كار خود كافر شده اند. چون خداوند كعبه را براي آنان نشانه قرار داده ; مرا هم همين طور نشانه قرار داده است، آنجا كه رسول خدا6 فرمود: اي علي، تو به مانند كعبه هستي كه به سوي او مي‌آيند، نه اين كه تو به سوي آنها بروي ."[2]

دوازده امام

تعداد اوصياي پيامبر6 و جانشينان معصوم آن حضرت دوازده نفرند; و بر اين عقيده، دو دسته دليل در روايات وجود دارد: دسته اي كه به صورت كلي بر وجود امام در جامعه تأكيد دارند; و از جمله روايتي كه در آن از رسول خدا6 نقل شده كه زمين از حجت خالي نيست .[3]

---