له اعداؤه و خصومه بالفضل"[1] من چه بگويم نسبت به كسي كه حتي آنهايي كه دشمن او بودند فضيلت و كمالات او را قبول داشتند. بعد مي‌گويد: مي‌دانيد كه وقتي بني اميه بر كشور اسلامي استيلا پيدا كردند به هر نحوي در شرق و غرب كشور اسلامي سعي مي‌كردند نور علي را خاموش كنند و نام علي (ع) را از ميان بردارند و اشخاص را واداشتند كه براي حضرت علي (ع) معايب درست كنند و در مذمت حضرت علي (ع) شعر بگويند، حديث دروغ در مذمت آن حضرت جعل كنند و در خطبه هاي نمازهايشان علي (ع) را لعن كنند، اگر كسي مدح حضرت علي (ع) را مي‌كرد او را مي‌گرفتند و زندان مي‌انداختند و گاهي از اوقات مي‌كشتند; با اين كه بني اميه اين قدر كنترل كردند كه هيچ فضيلتي براي حضرت علي (ع) نقل نشود و مذمت و لعن هم مي‌كردند، باز بيش از پيش مقامش روشن تر شد و مقام والايي پيدا كرد، مانند مشك كه هرچه پوشانده شود باز هم بوي خود را منتشر مي‌كند.

علي (ع) سرچشمه علوم مختلف

ابن ابي الحديد مي‌گويد: علم علماي رشته هاي مختلف بالاخره به حضرت امير(ع) منتهي مي‌شود، بعد مي‌گويد: مثلا مهمترين علوم ما علم كلام و معارف اسلامي است كه راجع به شناختن خدا و پيغمبر و معاد و مانند اينهاست ; چون اهل سنت در اعتقاد به اصول دين دو دسته اند: يك دسته از آنها معتزلي هستند كه ابن ابي الحديد هم معتزلي بوده است، و دسته ديگر اشعري . مي‌گويد: آنهايي كه معتزلي مذهب اند همه علمشان به واصل بن عطا مي‌رسد كه رييس معتزله است و شاگرد پسر محمد حنفيه است، پسر محمد حنفيه هم معارف را از پدرش محمد حنفيه گرفته و محمد حنفيه هم از پدرش حضرت علي (ع); اين مربوط به معتزله . اما اشاعره علمشان منتهي مي‌شود به ابوالحسن اشعري،

---