اسم الکتاب : درسهايي از نهج البلاغه المؤلف : منتظري، حسينعلي الجزء : 1 صفحة : 70
تعجب ميكردند اين است كه انسان كلماتي از حضرت در اين كتاب راجع به زهد در
دنيا و بي اعتباري دنيا و موعظه و تذكر ميبيند كه اگر متوجه نباشد كه اين كلام از
حضرت امير(ع) است و نفس كلام را ببيند، گمان ميكند اين كلام را كسي گفته است
كه در گوشه اطاقي سرش را در لاك خود فرو برده و مشغول ذكر و ورد و دعاست و
از دنيا و حوادث دنيا اطلاعي ندارد; و هيچ گاه باورش نمي آيد چنين كلامي كه
اين گونه راجع به زهد در دنيا و بي اعتباري دنيا گفته شده، كلام كسي باشد كه در
ميدانهاي جنگ در سخت ترين جنگ و ستيز با دشمن مواجه ميشده و سران
دشمن را به خاك ميافكنده و در هم ميكوبيده است !
اين ميرساند كه حضرت امير(ع) يك انسان يك بعدي نبوده است، انساني بوده
داراي ابعاد مختلف ; در مقام زهد و ترك دنيا كه ميرسد اولين زاهد است، و در
ميدانهاي جنگ با دشمنان اولين جنگجو و اولين شجاع است، و آنجا كه پاي
سياست و كشورداري به ميان بيايد مردي است سياس . پس در حقيقت، صفات
مختلف و ابعاد گوناگون در وجود حضرت امير(ع) جمع است ; در صورتي كه
معمولا وقتي كلماتي را از زهاد و عباد نقل ميكنند آنان را نوعا انسانهاي گوشه گير و
منزوي و منعزلي كه اصلا به جامعه و مبارزه و ميدانهاي جنگ و ستيز و مانند آنها
كاري ندارند معرفي ميكنند. اين علي (ع) است كه با اين كه كلماتش در بيان زهد و
عبادت و ترك دنيا اين قدر مهم است مع ذلك آن صفات را هم داراست . لذا شاعر
عرب در وصف حضرت علي (ع) ميگويد:
جمعت في صفاتك الاضداد ____ فلهذا عزت لك الانداد
زاهد حاكم حليم شجاع ____ فاتك ناسك فقير جواد
شيم ما جمعن في بشر قط ____ و لا حاز مثلهن العباد
در تو صفاتي جمع شده است كه ضد يكديگرند، از اين جهت كسي كه مثل تو
باشد كم است .
اسم الکتاب : درسهايي از نهج البلاغه المؤلف : منتظري، حسينعلي الجزء : 1 صفحة : 70