موجودات جمادي يك خاصيت بيشتر ندارند، ولي موجودات نباتي علاوه بر آن خاصيتي كه عناصرشان دارند قوايي به نام قوه غاذيه، ناميه و مولده دارند كه اينها كار تغذيه، نمو و توليدمثل گياه را به عهده دارند. حيوان علاوه بر دارا بودن كمالات جماد، كمالات نبات را هم دارد; يعني هر حيواني قوه غاذيه، ناميه و مولده را دارد، علاوه بر اين قوا قوه حس و حركت هم دارد. انسان قواي حيواني را دارد به علاوه قوه عاقله هم دارد، يعني يك قوه اي كه با آن كليات را ادراك مي‌كند و خوب و بد را تميز مي‌دهد. بنابراين انسان مسلما اشرف موجودات روي زمين است و كليه كمالات جمادات، نباتات و حيوانات را به اضافه كمالات ديگر دارد، و اين شعري كه به حضرت اميرالمؤمنين (ع) نسبت مي‌دهند اشاره به همين جامعيت انسان است ; حضرت فرموده اند:

يعني اي انسان تو خيال مي‌كني كه جسم كوچكي هستي در صورتي كه عالمي بزرگ در تو موجود است . عناصر در وجود انسان هست، مركبات در وجود انسان هست، قوه غاذيه و ناميه و مولده اي كه در نباتات هست در انسان وجود دارد، قوه حس و حركت كه در حيوانات هست در انسان هم هست، علاوه بر اينها قوه تميز و عقل در انسان هست، پس موجود به اين كوچكي (انسان) همه كمالات آنها را واجد است . حضرت از بين موجودات روي زمين آن موجودي را كه اكمل است و عبارت است از انسان مطرح مي‌كند.

چگونگي خلقت حضرت آدم از گل

- صفة خلق آدم (ع) -

"ثم جمع سبحانه من حزن الارض و سهلها، و عذبها و سبخها"

(سپس خداوند تبارك و تعالي از خاكهاي مختلف براي خلقت انسان جمع آوري كرد.)