«مصاحبه‌اى با آيت اللّه خزعلى»

آية الله سيد محمد رضا گلپايگانى (تغمده اللّه بغفرانه) يكى از وزنه‌هاى بزرگ حوزه عظيم قم است. كسيكه در مدت عمر پربركتش خدمات ارزنده‌اى به عالم تشيّع داشت.

اين مرد در مدت تدريس درس خارج آن صفاى روحى خود را تؤام با درس به كسانيكه كسب فيض مى‌كردند ارمغان و ارزانى مى‌داشت. از حواشى عروه معظم له آقايان اهل فضل و اهل دقت مى‌توانند دريابند كه نظر دقيق و تيزى داشته‌اند. در پى بردن به باريكى‌هاى فقه.

و ايشان در دوران قبل از آمدن آيت اللّه العظمى بروجردى به قم از محضر استاد بزرگوار خودشان آيت اللّه العظمى حائرى بهره‌مند بودند و بعد از آيت اللّه حائرى دنبال آن تحقيقات بودند. اما فكر جّوال ايشان و آزاد بودن در انديشه اين بركت را به ايشان عطا كرد، كه وقتى فكر جديدى از مرحوم آيت اللّه العظمى بروجردى ديد در روى ايشان اثر گذاشت. و اين آزادى و جولان فكرى ايشان را مى‌رسانيد، كه هرجا حق مى‌ديد و دليل تازه‌اى مى‌ديد دنبال آن حركت مى‌كرد و در نظرات خويش تجديد نظر مى‌نمود.

فقيهى بود كه مرتب مشغول كار بود نه آنكه به تحقيق سابق خود بسنده كند. و از آنچه الان در محيط حوزه و در محيط فقه واقع مى‌شود از افكار جديد، به آنها بى‌اعتنا باشد. يا از كنارش به طور غير دقيق رد شود. لذا بنده يكى از امتيازات ايشان را در فقه در اين ميدانم.

ديگر ذهن صاف ايشان بود. يعنى ذهنى كه با اصطلاحات مشوب نشده باشد. و بتواند ذهن خويش را از آنچه در اصطلاحات علمى است خالى كند. كه براى فقيه در فهم‌