بگيرد، در صورتى بايد خمس آنرا بدهد كه آنچه را بدست آورده به تنهائى يا با منافع ديگر كسب او از مخارج سالش زيادتر شد.

مسئله 1830- در ماهى و حيوانات ديگرى كه انسان با فرورفتن و يا بدون فرورفتن در دريا مى‌گيرد اگر بحد نصاب برسد احتياط لازم دادن خمس است بدون كم كردن مخارج سال و اگر بحد نصاب نرسد در صورتى كه صرف در مؤنه سال نشود بنابر احتياط واجب بايد خمس آنرا بدهند.

مسئله 1831- اگر انسان بدون قصد اينكه چيزى از دريا بيرون آورد در دريا فرورود و اتفاقا جواهرى بدستش آيد و قصد تملك آنرا بنمايد بنابر احتياط واجب اگر بحد نصاب باشد بدون كم كردن مؤنه سال بايد خمس آنرا بدهد.

مسئله 1832- اگر انسان در دريا فرو رود و حيوانى را بيرون آورد و در شكم آن، جواهرى پيدا كند كه قيمتش هيجده نخود طلا يا بيشتر باشد، چنانچه آن حيوان مانند صدف باشد كه نوعا در شكمش جواهر هست، بايد خمس آنرا بدهد و اگر اتفاقا جواهر بلعيده باشد، در صورتى خمس آن واجب استكه به تنهائى يا با منافع ديگر كسب او از مخارج سالش زيادتر باشد.

مسئله 1833- اگر در رودخانه‌هاى بزرگ مانند دجله و فرات فرورود و جواهرى بيرون آورد، چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل مى‌آيد؛ بايد خمس آن را بدهد.

مسئله 1834- اگر در آب فرورود و مقدارى عنبر بيرون آورد كه قيمت آن 18 نخود طلا يا بيشتر باشد، بايد خمس آنرا بدهد، و چنانچه از روى آب يا از كنار دريا بدست آورد اگر قيمت آن بمقدار 18 نخود طلا هم نرسد؛ بنابر احتياط خمس آن واجب است.

مسئله 1835- كسيكه كسبش غواصى يا بيرون آوردن معدن است، اگر خمس آنها را بدهد و چيزى از مخارج سالش زياد بيايد، لازم نيست، دوباره خمس آنرا بدهد.

مسئله 1836- اگر بچه‌اى معدنى را بيرون آورد، يا مال حلال مخلوط به‌