هرگز عزت نفس نخواهيد يافت و از شيوه خود بر نخواهيد گشت، مگر ترس در كارتان باشد عزت نفس چگونه پيشه كند كسى كه شب بر اسب مراد سوار است و صبح فرحمندانه از درون گناهش سر بر مى‌افرازد هدفش شكم و پائين شكم است! براى رسيدن به شهوت خويش از قتل هزار پيغمبر مرسل يا فرشته مقرب باكى ندارد، محبوبترين افراد نزد او كسانى هستند كه گناهانش را به نظر زيبا جلوه دهند يا در فحشا يا ريش كنند ...» اما آنچه ذكر كرديد از لغزش من در باره ابو الحسن- خداوند روى او را نورانى گرداند- به جان خودم قسم آن نزد من به جهت ايستادگى در امر و استقلال من است و اميدوارم وسيله عبور از صراط و ايمنى و نجات از وحشت روز قيامت باشد و گمان نمى‌كنم عملى كرده باشم كه نزد من افضل از اين باشد، الا اين كه مثل اين عمل را در باره مثل ابو الحسن انجام دهم، كجاست مرا اين عمل و كجاست شما را اين سعادت؟! ..[1].

مناظره مأمون با فقيهان در باره برترى على (ع)

شهاب الدين احمد معروف به «ابن عبد ربه» اندلس مالكى (متوفى 328 ه ق) در كتاب «عقد الفريد» مى‌نويسد: اسحاق بن ابراهيم بن اسماعيل روايت كرده است كه «يحيى بن اكثم» هنگامى كه قاضى القضات بود نزد من و جمعى از ياران من پيغام فرستاد كه امير المؤمنين مأمون به من دستور داده است كه فردا طرف صبح چهل نفر از دانشمندان و فقهاء را كه در مناظره و مباحثه علمى استاد هستند در پيشگاه او حاضر كنم و از شما تقاضا دارم اشخاصى را كه لايق و سزاوار هستند، معرفى كنيد ما نام چند تن را برديم و او نيز نام چند تن ديگر را آورد تا اين كه چهل تن كامل باشد، آنگاه نام آنان را در كاغذى نوشت و دستور داد فردا صبح نزد وى رويم و

[1] بحار، ج 49، ص 208- 214 مرحوم مجلسى بعد از نقل اين خبر اضافه مى‌كند كه اين خبر در بعضى از نسخ طرائف بود ولى در بيشتر نسخ وجود نداشت.