اسم الکتاب : الطرائف ت داود إلهامی المؤلف : سید بن طاووس الجزء : 1 صفحة : 220
على بن
ابى طالب را ببينند در آرزوى مردن بودند.
ثعلبى در تفسير آيه: «أَ فَمَنْ كانَ مُؤْمِناً كَمَنْ كانَ
فاسِقاً لا يَسْتَوُونَ»[1]: (آيا كسى كه با ايمان باشد
همچون كسى است كه فاسق است؟ نه، هرگز اين دو برابر نيستند) گفت: اين آيه در باره
على بن ابى طالب 7 و وليد بن عقبة ابن- ابى معيط- برادر مادرى عثمان-
نازل شده است به خاطر اين كه ميان آن دو نزاع لفظى در گرفت.
وليد به على 7 گفت: ساكت باش كه
تو بچهاى! و من به خدا از تو زبانى گستردهتر و فصيحتر و نيزهاى تيزتر و قلبى
شجاعتر دارم ...
على 7 در پاسخ او فرمود:
«اسكت فانّك فاسق»
(ساكت باش تو فاسقى!).
اشاره به اين كه تو همان كسى هستى كه در
داستان جمع آورى زكات از طايفه «بنى المصطلق» آنها را متهم به قيام بر ضد اسلام
كردى و خداوند در سوره حجرات در آيه: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جاءَكُمْ فاسِقٌ
بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا ..» تو را تكذيب كرد و فاسق خواند[2].
پس از اين گفتگو، آيه: «أَ فَمَنْ كانَ مُؤْمِناً كَمَنْ
كانَ فاسِقاً» نازل
شد، منظور از «مؤمن» على 7 است و مراد از «فاسق» وليد بن عقبة مىباشد[3].
محدث ابو نعيم در كتابى كه آن را از كتاب
«استيعاب» استخراج كرده، در تفسير آيه: «وَ سْئَلْ مَنْ أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رُسُلِنا»[4]
(از رسولانى كه قبل از تو
[2] اين روايت را« قرطبى» در
تفسيرش« فاضل برسوئى» در« روح البيان» آوردهاند قابل توجه اين كه در كتاب« اسد
الغابة في معرفة الصحابة» مىخوانيم كه در ميان آگاهان از تفسير قرآن، اختلافى
نيست كه آيه« إِنْ جاءَكُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ» در مورد وليد بن عقبه در
داستان طايفه بنى المصطلق نازل شده است.
[3] طبرى، تفسير، ج 21، ص
61- شواهد التنزيل، ج 1، ص 445- ابن مغازلى، المناقب، ص 324.