یکی یک‌دانه یا خُل می‌شود یا دُردانه (دیوانه).

این مثل از آسیب‌های تک‌فرزندی است. چراکه والدین تمام سعی‌شان در تأمین خواسته‌ها و نیازهای فرزند به کار می‌برند و درنتیجه سرنوشت تک‌فرزند به پانوشت تبدیل می‌شود.

یکی نان نداشت بخورد، پیاز می‌خورد اشتهایش باز شود.

کسانی که در تهی‌دستی و فقر زندگی می‌کنند و به‌جایی اینکه به نیازهای ضروری خود برسند به نیازهای فرعی می‌پردازند.

نازم این هوا را، یک بام و دوهوا را!

اگر کسی در یک موقعیت یکسان دو حرف متضاد بزند و یا دو قضاوت متفاوت بکند و حق خودش را در نظر بگیرد نه حق و انصاف را از این مثل استفاده می‌کنند.

مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی‌شود.

رسول خدا 6: می‌فرماید: «لَا يُلْسَعُ‌ الْمُؤْمِنُ‌ مِنْ جُحْرٍ مَرَّتَيْن‌؛ مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی‌شود».[1]

از صفات مؤمن هوشیار و هشیار بودن است. مؤمنی که زیرک باشد از یکجا دو بار ضربه نمی‌خورد. اگر از یک‌راه شکست خورد دیگر به همان راه بازنمی‌گردد.

آشپز که دو تا شد، آش یا شور است یا بی‌نمک.

مسئولیت کار را باید یک نفر به عهده بگیرد و آن کار را هدایت و مدیریت کند. اگر به عهده دو نفر گذاشته شود. هرکس به امید دیگری کار را رها خواهد کرد و نیز هرکسی طبق سلیقه خودش عمل می‌کند درنتیجه آن کار به ثمر نمی‌نشیند.

[1]. کتاب مَن لایحضره الفقیه، ج ۴، ص ۳۸۷.