اختيار، وسيله‌اى براى رسيدن به سعادت‌

4. سزاوار است بدانيم اولا كارهاى خوب خيلى وقت‌ها به طور اتفاقى از انسان سر مى‌زند يا اين‌كه ممكن است كار خوبى را به طور اجبارى بر او تحميل كنيم بدون آن‌كه در انجام آن خود انسان ميل و اختيار داشته باشد. مادام كه كارهاى خوب بدين شكل از انسان سر بزند سعادت به دست نمى‌آيد، بلكه سعادت وقتى حاصل مى‌شود كه انسان كارهاى خوب را با ميل و اختيار خويش انجام داده باشد، هم‌چنين نه وقتى كه كارهاى خوب را فقط در بعضى امور و در بعضى وقت‌ها با رغبت انجام دهد، بلكه وقتى كه در تمام افعالش و در تمام طول حياتش خوب را برگزيند. اين شرايط بايد به تمامى در عوارض جميله نفس نيز جارى باشد. و هم‌چنين نيكويى تشخيص گاهى در انسان به طور اتفاقى رخ مى‌دهد.

مثلا اى بسا اعتقاد درستى براى انسان بدون قصد يا فعاليتى حاصل مى‌شود. مادام كه نيكويى تشخيص، از روى قصد و با فعاليت و با اشعار انسان به اين‌كه آن‌چه تميز مى‌دهد، چگونه تميز مى‌دهد نباشد سعادت حاصل نمى‌شود و اى بسا ممكن است كه نيكويى تميز، در حالى كه انسان خودش از آن درك روشنى دارد، در امور پيش پا افتاده‌اى و در برخى اوقات رخ دهد؛ ولى با اين مقدار از خوبى و نيكى تشخيص سعادت به دست نمى‌آيد. سعادت وقتى حاصل مى‌شود كه جودة تميز و نيكويى تشخيص براى انسان به طور آگاهانه [به طورى كه بداند آن‌چه را تميز مى‌دهد چگونه تميز مى‌دهد] و در