وجود باشد، در مواردى اتفاق مى‌افتد كه در آن‌ها مبادى وجود از اول كار مخفى و نامعلوم بوده و مبادى تعليم در آن، چيزهايى باشد كه وجود آن‌ها غير از مبادى وجود بوده، و متأخر از مبادى وجود باشد.

در اين صورت تنها راه رسيدن به علم نسبت به مبادى وجود، منحصر مى‌شود در آغاز كردن سير، از مبادى تعليم. ملزم شدن به اين ترتيب، ناچار به نتيجه منجر مى‌شود و بدين ترتيب نتيجه به دست آمده، مبدأ وجود اشيايى خواهد بود كه كنار يكديگر جمع شده و ترتيب يافته‌اند. پس مبادى تعليم، اسباب علم ما به مبادى تعليم و اسباب علم ما به مبادى وجود مى‌شوند و نتايجى كه از اين‌ها به دست مى‌آيند مبادى و اسباب وجود امورى هستند كه مبادى تعليم به حساب آمده بودند. به همين شكل از علم نسبت به اشيايى كه نسبت به مبادى وجود تأخر دارند، به يقين به اشيايى مى‌رسيم كه مبادى مقدم‌ترى در وجود هستند، آن‌گاه اگر مبدأ وجودى كه به اين روش به آن رسيديم، مبدأ ديگرى داشت كه بالاتر از آن بود و دورتر از اولى بود، آن را مقدمه قرار مى‌دهيم و از آن به سمت مبدأ آن مبدأ بالا مى‌رويم. سپس به همين ترتيب، پيوسته پيش مى‌رويم تا به دورترين مبدائى كه در آن جنس مى‌يابيم برسيم.

مبدأ، حاوى مجهولات‌

8. محال نيست وقتى به مبدأى مى‌رسيم كه وجود برخى اشيا از آن مبدأ براى ما معلوم مى‌شود در همان‌جا اشيايى نيز باشند كه‌