كسانى هستند كه داراى نيروى اراده هستند، اما از قدرت تشخيص و سنجش جوانب و عواقب امور بهره‌اى ندارند، آن‌كسى كه چنين باشد، كسى كه برايش جوانب و عواقب امور را مى‌سنجد ديگرى است، در اين حال او يا مطيع شخصى است كه براى او اين سنجش و انديشه را انجام مى‌دهد يا مطيع نيست. پس اگر او مطيع نباشد، كه او هم بهيمى است؛ اما اگر مطيع باشد در اكثر افعالش پيروز و كامياب است و به همين وسيله از غلام بودن رها شده، با آزادگان مشاركت مى‌نمايد.

لذاتى كه در پى افعال پديد مى‌آيند، بعضى شناخته شده‌تر از بعضى ديگرند و ما آن‌ها را شديدتر ادراك مى‌كنيم و برخى مخفى‌ترند و چيزى شناخته‌شده‌تر است كه به صورت عاجل حاصل شده، زود به دست آيد و آن [لذت محسوس است. اذيت و رنج نيز اين‌طور است، يعنى اذيتى كه به طور عاجل سرمى‌رسد و زود مى‌آيد][1] از امر محسوس سرمى‌زند، پس نزد ما ظاهرتر است به خصوص اگر در عين‌حال همراه رنجى باشد كه در شريعت وضع شده است و ساير لذات و رنج‌ها از اين نوع مخفى‌تر است و مخفى‌تر از آن لذاتى است كه بالطبع است و در عاقبت و پس از گذشت زمان طولانى روى مى‌نمايد و در عين‌حال غير مفهومى است از اين دسته آن‌چه زودتر فرامى‌رسد و بالطبع نيز هست، كم‌تر مخفى است و آن‌چه ديرتر فرامى‌رسد و غير محسوس نيز هست، مخفى‌تر است.

[1] - در متن كتاب، اين كروشه آمده است و ما نيز ترجمه نموده‌ايم. در نسخه‌هاى ديگر، مثلا نسخه ب، اساسا اين قطعه وجود ندارد و ترجمه آن درست‌تر به نظر مى‌آيد. بنابراين پيشنهاد مترجم درك مطلب بدون اين كروشه است.