تفرّد برسد، ناگفته نماند كه «فقرشناسى» اگر به «فقرباورى و فقريابى» تبديل شد و تصديق و گواهى عقلى «فقر وجودى» به تصديق و گواهى قلبى «فقر وجودى» منحل شد و آن آگاهى به اين گواهى در عقل و دل وصل شد انسان را از خود خاكى و حجابهاى دنياوى و از هرگونه «تعلّق» بلكه «تعين» وا مى‌رهاند تا سالك كوى ديدار جمال جميل مطلق گردد و الا تنها بازخوردهاى عقلى و علمى دارد ولى بازتاب‌هاى نظريه فقر وجودى در ذات و ضمير و كنه وجود انسان صورت نمى‌پذيرد و انسان را از ثرى به ثريا و از خاك تا خدا سوق و سير نمى‌دهد و چه بسا «حجاب اكبر» گردد كه به تعبير امام على 7: «لن تتّصل بالخالق، حتّى تنقطع عن الخلق»[1] يعنى انسان تا از خلق انقطاع حاصل نكند به «خالق» اتصال نمى‌يابد كه فرمود: «من احب لقاء الله سبحانه، سلا عن الدنيا»[2] پس قطع، انقطاع و كمال انقطاع مى‌خواهد تا انسان از رهگذر فقرشناسى و فقرباورى وجودى به ذات حق سبحانه تعلق يافته و نسبت به او تعبّد داشته باشد يعنى فقر محض خود و ماسواى خويش به ذات حق و عين الربط بودن هستى به هستى‌بخش را در دل و جان خويش تابنده و گدازنده نمايد تا به حيات طيبه‌اى راه يابد كه حد اقل ره‌آورد آن «نورانيت دل»، تائيد الهى، استغراق در فهم معنوى، فرشته‌خو شدن، شهود ملكوت، رؤيت خدا با چشم دل، ادراك حقيقت ايمان و يقين و ... است‌[3] و با موانعى چون گناه، شك و ترديد منزلگاهى و ويرانگر و بازدارنده، اعراض از ياد خدا و ...[4] مبارزه نمايد تا عقل و دل خويش را مستعد و مستطيع طواف بر گرد خانه الهى و سوختن در محبوب نمايد و در پرتو خودآگاهى، خودنگهدارى و خودنقدى به علم حضورى، معرفت لدنّى، حكمت كوثرى ايمانى و لقاء پروردگار نائل آيد كه: «العارف من عرف نفسه فاعتقها و نزهها عن كل ما يبعدها و

[1] - آمدى، 1372، غرر و درر موضوعى، ص 17.

[2] - آمدى، همان، ص 399.

[3] - جوادى آملى، 1367، ج 2، ص 168- 163.

[4] - جوادى آملى، همان، ص 172- 168.