الذَّلِيلُ وَ اللَهِ مَنْ نَصَرْتُمُوهُ! وَ مَنْ رُمِىَ بِكُمْ فَقَدْ رُمِىَ بِأَفْوَقَ نَاصِلٍ، وَ إنَّكُمْ وَ اللَهِ لَكَثِيرٌ فِى الْبَاحَاتِ؛ قَلِيلٌ تَحْتَ الرَّايَاتِ!

وَ إنِّى لَعَالِمٌ بِمَا يُصْلِحُكُمْ وَ يُقِيمُ أَوَدَكُمْ، وَ لَكِنِّى لَا أَرَى إصْلَاحَكُمْ بِإفْسَادِ نَفْسِى!

أَضْرَعَ اللَهُ خُدُودَكُمْ، وَ أَتْعَسَ جُدُودَكُمْ. لَا تَعْرِفُونَ الْحَقَّ كَمَعْرِفَتِكُمُ الْبَاطِلَ؛ وَ لَا تُبْطِلُونَ الْبَاطِلَ كَإبْطَالِكُمُ الْحَقَّ!

[1]

«چقدر من با شما مدارا و مماشات كنم مانند مدارا و مماشات با شترهاى جوانى كه كوهانشان از داخل مجروح است ولى به ظاهر صحيح مى‌نمايند، و مانند مدارا و مماشات با لباسهاى فرسوده و پوسيده كه از هر طرف آنها را بدوزند، از طرف ديگر جِر مى‌خورد و شكافته و پاره مى‌شود!

آيا هر وقت سپاهى از سپاهيان شام بر شما عبور كنند و مُشرِف شوند، يكايك از مردان شما در خانه مى‌خزيد و در را بر روى خود مى‌بنديد، و مانند سوسمار ماده كه در سوراخش مى‌خزد و كفتار كه در لانه‌اش پنهان مى‌شود، شما نيز در مخفيگاههاى خود پنهان مى‌شويد؟!

سوگند به خدا ذليل كسى است كه شما بخواهيد او را يارى كنيد! و دشمنى كه مورد اصابت تيرى چون شما قرار گيرد، تيرى به او پرتاب شده است كه نيش پيكان ندارد و در موقع پرتابش موضع وى در وَتَرش شكسته است. و سوگند به خدا شما بسيار اهل بزميد و اهل تفريح و تفرّج در باغها و گردشگاهها، و كم اهل رزميد و تحمّل و صبر در زير لواهاى جنگ و پرچمهاى كارزار.

و حقّاً و تحقيقاً من بصير و دانا ميباشم به آنچه شما را به صلاح آورد، و

______________________________ [1] «نهج البلاغة» خطبه 67، و از طبع مصر و تعليقه شيخ محمّد عبدُه، ج 1، ص 117 و 118