كتاب لغت را نيز فرهنگ ناميده‌ايم و لفظ معادل آن در عربى، قاموس و معجم و در فرانسه، ديكسيونر و وكابولر است.

______________________________ (35)- تا نبيند خموش: از اين جمله، مفعول اول حذف شده است. اصل جمله چنين است: تا گوينده يا مجلس را خموش نبيند.

حكايت «8» تنى چند از خاصان سلطان محمود گفتند حسن ميمندى را ...

(36)- حسن ميمندى: احمد بن حسن ميمندى ملقب به شمس الكفاة وزير سلطان محمود غزنوى است. وى بعد از ابو العباس فضل اسفراينى به وزارت رسيد. اسفراينى، ديوان را از عربى بفارسى گردانيده بود و ميمندى از نو ديوان را عربى كرد. در سال 416 سلطان را بر ميمندى خشم گرفت و به زندانش فرستاد و وزارت به حسن بن محمد بن ميخال معروف به حسنك تفويض شد. داستان بر دار كردن حسنك قصه‌اى است جانگداز و عبرت‌آميز كه در تاريخ ابو الفضل بيهقى به تفصيل آمده است. بنابر آنچه گفته شد بجاى حسن ميمندى بايد احمد حسن ميمندى باشد.

(37)-

بيت بر وزن شماره 13 با قافيه مردف با ردف مركب.

\* قاعده راجع به حرف نفى فارسى: حرف نفى فارسى (نه) به فعل متصل ميشود، مانند: نرفت. اما هرگاه ميان حرف نفى و فعل، فاصله باشد يا آنكه بعنوان حرف ربط استعمال شود بايد جدا و با هاء غيرملفوظ نوشته شود. مثال 1- نه هركار توان كرد. مثال 2- نه ميرود و نه ميماند. حرف نفى در مورد نهى، ميم مفتوح است كه به فعل متصل ميشود مثال: ستم مكن- دروغ مگو. هرگاه فعل با «مى» يا «باء تأكيد» همراه باشد حرف نفى ممكن است پيش از اين حرف يا بعد از آن بيابد مثال: نميگويد، مينگويد. نبماند، بنماند.

(38)- شناخت: مصدر مرخم و اسم معنى. در اينجا بمعنى تميز است و استعمال در اين معنى بسيار مناسب و بجا است.

(39)- مراد اين مصراع چنين است: نبايد سرّ شاه را فاش كرد چه برملا كردن سرّ شاهان موجب سر باختن و هلاك شدن است.

حكايت «9» در عقد بيع سرايى متردد بودم ...

(در اين باب چند حكايت آمده كه با موضوع باب مناسب نيست و برخى از شارحان هندى خواسته‌اند با تكلف، وجهى براى هريك بيان كنند. ممكن است حكايات جابجا شده باشد).

(40)- عقد: قراردادى است كه بر رضاى دو طرف توقف دارد و بيع كه خريدوفروش‌