اسم الکتاب : شرح مثنوى المؤلف : شهيدى، سید جعفر الجزء : 1 صفحة : 44
سينه صيقلها زده در ذكر و فكر
تا پذيرد آينه دل نقش بكر
ب 3154 صيقل زدن: زدودن زنگ، پاك كردن، جلا دادن.
ذكر: به ياد خدا بودن.
فكر: مراقبه، انديشيدن.
نقش بكر: انديشهاى كه در دل كسى خطور نكرده، محتملا متأثر است از
حديث «مَنْ أَخْلَصَ لِلّهِ أَرْبَعِينَ يَوْماً ظَهَرَتْ يَنابِيعُ الْحِكْمَةِ
مِنْ قَلْبِهِ عَلى لِسانِهِ-» آن كه چهل روز براى خدا اخلاص ورزد چشمههاى حكمت
از دل وى بر زبانش پديد شود» (احاديث مثنوى، ص 196).
هر كه او از صلب فطرت خوب زاد
آينه در پيش او بايد نهاد
ب 3155 صلب فطرت: اضافه مشبه به به مشبه. هر كه او از صلب فطرت خوب
زاد: هر كسى كه سعادتمند زاييده شد.
آينه در پيش نهادن: استعارت از دل را بدو سپردن تا آن چه درون سينه
اوست در دل منعكس شود، و اين گفته مبنى بر آن است كه سعادت و شقاوت فطرى است
«السَّعِيدُ مَن سَعِدَ فى بَطْنِ امِّه وَ الشَّقِىُّ مَن شَقى فى بَطْنِ امِّه»
(كنز العمال، ج 1، ص 107).
و از خوب فطرت در اين بيت ولى كامل مقصود است كه سالك ناقص بايد خود
را تسليم او كند و دل را براى وى صافى دارد، چنان كه آنان را سينه صافى و صيقلى
است و حقيقت از عالم بالا در آن سينهها نقش مىبندد سالك نيز بايد آيينه دل را
صافى كند و نزد آنان نهد.
اسم الکتاب : شرح مثنوى المؤلف : شهيدى، سید جعفر الجزء : 1 صفحة : 44