اسم الکتاب : شرح مثنوى المؤلف : شهيدى، سید جعفر الجزء : 1 صفحة : 237
رسد و در اين مدت در نطفهاى كه به علقه
تبديل گرديده حرارتى پديد آيد و گرم شود و مزاج آن معتدل گردد و در آن اختلاج و
ارتعاش و هضم و نضج پديد شود. و چون ماه سوم آيد نوبت تدبير به مريخ رسد و قواى
روحانى بر علقه مستولى شود و اختلاط و ارتعاش آن شديدتر گردد و حرارت و سخونت آن
بيفزايد و علقه به مُضغه مبدّل شود، و پيوسته از حالى به حالى گردد تا ماه سوم به
كمال رسد و در ماه چهارم تدبير از آن آفتاب است كه رئيس ستارگان است و قلب عالم. و
چون ماه پنجم شود تدبير با زهره بود كه سعد اصغر است و خداوند نقش و تصاوير و در
اين دوره قواى روحانى بر جنين مسلط شود و صورت اعضا پديد آيد و در ماه ششم تدبير
با عطارد بود و در اين دوره جنين در رحم به حركت آيد و در ماه هفتم تدبير با ماه
بود و در اين ماه گوشت جنين بيفزايد و فربه شود.
و در ماه هشتم ديگر بار تدبير به زحل رسد و ثقل و سكون بر جنين
مستولى گردد و سردى و خواب بر وى غالب شود و اگر مولود در اين ماه زايد كند حركت و
كوتاه عمر بود و باشد كه مرده زايد و چون ماه نهم رسد و آفتاب به برج نهم آيد كه
برج سفر و انتقال است بار ديگر تدبير به مشترى باز گردد و مزاج معتدل گردد و روح
حيات قويتر شود و افعال نفس حيوانى در جسد پديد شود چرا كه آفتاب، طبيعت بر جهاى
نارى، مايى، هوايى و خاكى را در مدت هشت ماه دو بار مستوفى كرده باشد و در اين مدت
طبيعت جنين با سير آفتاب در بروج مثلثات، قواى روحانيات ستارگان منحط از فلك را دو
بار پذيرفته باشد. يك بار با سير آن به برج پنجم و ديگر بار با سير آن به برج نهم»
(خلاصه از رسائل اخوان الصفا، ج 2، ص 421- 426).
از ره پنهان كه دور از حسّ ماست
آفتاب چرخ را بس راههاست
آن رهى كه زر بيابد قوت از او
و آن رهى كه سنگ شد ياقوت از او
و آن رهى كه سرخ سازد لعل را
و آن رهى كه برق بخشد نعل را
اسم الکتاب : شرح مثنوى المؤلف : شهيدى، سید جعفر الجزء : 1 صفحة : 237