از جمله آثار فقهى امامية، كه با وجود مزاياى منحصر به فرد خود آن طور كه بايد، مورد توجه واقع نشده، شارع النجاة، تأليف علامه مير محمد باقر داماد است.

مقام رفيع علمى مؤلف و وسعت فكرى او در كليه علوم و معارف زمانش بر اهل تحقيق پوشيده نيست. گويا سبك خاص ميرداماد در آثارش و نيز اغلاق و صعوبت تعابير كه در فقه او تأثير گذارده، سبب دور شدن تأليفات فقهى وى از صحنه بحث‌ها و مناقشات فقهى بوده است.

با اين همه افرادى چون كاشف الغطا، علامه سيد مهدى بحر العلوم در كتاب مصابيح الأحكام و صاحب جواهر را مى‌بينيم كه دستاوردهاى دقيق و علمى ميرداماد را در عرصه فقه و مبانى آن، به خصوص رجال، از نظر دور نداشته‌اند و در موارد متعدد به تأليفات فقهى او، از جمله شارع النجاة توجه نموده و مطالبى را نقل كرده‌اند.

«شارع النجاة» عنوان رساله عمليه ميرداماد است كه به زبان فارسى و براى استفاده عموم مردم نگاشته شده است. اين كتاب، مباحث عبادات را از طهارت تا امر به معروف و نهى از منكر، پى گرفته كه متأسفانه اكنون تنها بخشى از كتاب طهارت، تا مبحث «استطابه و آداب حمام» در دسترس ما قرار دارد و صاحب ذريعه نيز به همين مقدار برخورده است.

در زير، فهرست‌وار به ويژگى‌ها و امتيازات اين رساله اشاره كرده و مطالعه آن را به اهل تحقيق سفارش مى‌كنيم:

1- برخلاف ديگر نوشته‌هاى عربى و فارسى مؤلف، از نثر روان و ساده عصر صفوى برخوردار است.

2- دربردارنده تحقيقات و ديدگاه‌هاى بديعى است كه گاهى مؤلف به آن اشاره مى‌كند؛ مانند بحث درباره معناى كراهت، كه غير از كراهت مصطلح است (در