اسم الکتاب : تحفة الأحباب (شرح فارسی بر تشريح الافلاك شیخ بهائی) المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 35
مؤلّف گويد:
در صورتيكه
مقنطرات بالاى افق باشند بنام مقنطرات ارتفاع و بفرض پائين بودن، مقنطرات انحطاط
خوانده مىشوند.
و در وجه تسميه
اين دوائر بنام مزبور گفتهاند كلمه «قنطار» بمعنى مال كثير است و چون كلمه مزبور
يعنى «مقنطرات» نيز از همين مادّه است و وضع وقوعشان همچون اموالى است بسيار كه
بعضى از آن را بالاى مقدار ديگرى نهاده باشند، لهذا آنها را باين نام موسوم
كردهاند، شكل (15).
ش 15
[شرح دور
دولابى و رحوى]
متن: ثمّ ان وقع
قطباها فى المعدّل ماست قطبيه و نصّفت كلّ مداراته على قوائم فيتساوى اللّيل و
النّهار تقريبا الانادرا و يسمّى الدّور دولابيّا و ان انطبقا على قطبيه انطبقت هى
عليه و كانت السنة يوما و ليلة و يسمّى الدّور رحويّا و ان مالا عنه شمالا و جنوبا
نصفته وحده و ارتفع احد قطبيه و انحط الآخر بقدر الميل و يسمّى الدّور حمايليّا.
ترجمه: سپس معلوم
باشد اگر دو قطب اين دايره (دايره افق) در روى دايره
اسم الکتاب : تحفة الأحباب (شرح فارسی بر تشريح الافلاك شیخ بهائی) المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 35