اسم الکتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 84
متن: الفصل السّادس في استخراج الجذر
المضروب في
نفسه يسمّى جذرا فى المحاسبات و ضلعا فى المساحة و شيئا في الجبر و المقابلة و
يسمّى الحاصل مجذورا و مربّعا و مالا.
ترجمه:
فصل ششم در
بيان كيفيّت بدست آوردن جذر
عددى كه در
خودش ضرب مىشود در علم حساب جذر و در مساحت ضلع و در جبر و مقابله شيئ ناميده
مىشود و حاصل را مجذور و مربّع و مال گويند.
شرح اين فصل راجع
است به بيان نحوه بدست آوردن جذر اعداد هر عددى كه در خودش ضرب شود بآن عدد در علم
حساب جذر و در علم هندسه ضلع و در علم جبر و مقابله شيئ گويند.
و حاصل آنرا در
حساب مجذور و در هندسه مربّع و در جبر مال گويند.
متن: و العدد
انكان قليلا فاستخراج جذره لا يحتاج الى تأمّل انكان منطقا.
و انكان اصمّ
فاسقط من اقرب المجذورات اليه و انسب الباقى إلى مضعّف جذر المقسط مع واحد فجذر
المسقط مع حاصل النّسبة هو الجذر الاصمّ بالتّقريب.
ترجمه: عدد اگر
مقدارش كم باشد استخراج جذرش محتاج به دقّت و تأمّل نيست مشروط باينكه منطق باشد و
اگر اصمّ بود، پس براى بدست آوردن جذرش مىبايد اقرب المجذورات بآن را از آن اسقاط
كرده و سپس باقيمانده را به مضاعف جذر عدد ساقط شده كه با واحد جمع گرديده نسبت
بده، جذر عدد ساقط شده با حاصل نسبت جذر تقريبى عدد اصم مىباشد.
اسم الکتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 84