اسم الکتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) المؤلف : خواجوي، محمد الجزء : 1 صفحة : 503
- به امور عقلى- به حسب آنچه كه در آن تفكر
و انديشه مىكند برخى از اعضاى خود را به حركت درمىآورد، چنانكه تجربه دلالت بر
اين امر دارد، از اينروى طرب و سرور نفس؛ منتهى به دست زدن و رقصيدن و حركاتى
متناسب مىگردد، همينطور نفس فلك هم هنگامى كه از لذات قدسى منفعل شد، بدنش هم
منفعل شده و به حركات دورى و گردشى كه مناسب اشراقات نورى است مىپردازد، چنانكه
ادامه حركت و گردش بدن صاحبان وجد بستگى به دوام با رقات و درخشش انوار الهى دارد
كه بر نفوس آنان وارد مىشود، همينطور مواجيد نفوس افلاك بستگى به دوام اشراقات
نورى بر نفوس آنان دارد، پس حركت دادنها زمينهساز اشراقات است و اشراقات موجب
حركات ديگرى است و دورى (و تسلسلى) وجود ندارد، و تمام آماده سازىهاى حركات و
اشراقات به عشقى ثابت و پايدار و شوقى دائم و هميشگى و حركاتى پىدرپى و متوالى-
مانند توالى انوار تابنده بر يك نظم- نگاه داشته شده است[1].
661/ 4 براى اينكه فاعل حقيقى آن احدى است و تغيير و دگرگونگىاش
محال، و وسايط افعالشان به واسطه غلبه نوريتشان متشابه است، و قابل بسيط است،
يعنى در او اختلاف قوا و طبايع- برعكس عناصر مركب- نيست[2].
662/ 4 گويم: تحقيق در اين امر به زودى خواهد آمد و آن اينكه: حرارت
در عنصرىها- مانند افلاك هفتگانه سيّار- حركت را ايجاد مىكند و حركت حرارت را،
پس اقتضا كننده حركت قدسى اصلى حرارت تجلى حبّى است كه از تجلى كمالى ذاتى پديد
آمده است، براى اينكه تجلى حبّى منبع و كانون كمال اسمائى است كه اصل و آغاز آن
حياتى است كه داراى حرارت مىباشد و اين مطلب پيش از اين گفته شد.
663/ 4 بنابراين درخواست و طلب ظهور اسمائى بر اساس حيات تجلى حرارت
نورى است كه در هر مظهر قابلى- به حسب قابليتش مر آن حرارت را- سارى و جارى است[3].
664/ 4 پس هرگاه كه تجليات اسمائى به واسطه اشعات قدسى خود فزونى يافت،
به واسطه حرارت آنها حركات و توجهات اسمائى و سپس روحانى و پس از آن مثالى ايجاد
[1] - اينجا سخن صاحب حكمت اشراق و شارح آن پايان
مىپذيرد. م
[2] - اين دو پاراگراف در نسخه خطى نبود و امكان دارد
حاشيه باشد و با متن امتزاج يافته. م
[3] - اين دو پاراگراف در نسخه خطى نبود و امكان دارد
حاشيه باشد و با متن امتزاج يافته. م
اسم الکتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) المؤلف : خواجوي، محمد الجزء : 1 صفحة : 503