اسم الکتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) المؤلف : خواجوي، محمد الجزء : 1 صفحة : 471
شكل و اخلاقش تابع تخيل پدر و مادر است در
حال بسته شدن نطفه- به حسب مقاومت بين تخيّل آن دو- و آنان در اينباره داستانها
و تجربياتى دارند و براى اين امر قاعده و قانونى وضع كرده و گفتهاند: هركس كه
مىخواهد فرزندش بر شكل مخصوصى باشد؛ صورت او را بر صفحهاى نقش كرده و در هنگام
نزديكى مقابل خود بگذارد تا وقت بسته شدن نطفه بدان ناظر باشد، و هركس كه مىخواهد
فرزندش بر خلق و خوى مخصوص و يا صفت مخصوصى از علم و يا عمل و يا غير اينها باشد؛
هنگام بسته شدن نطفه بايد آن را تخيل نمايد و- نيز- نر و ماده بودن هر يك را كه
مىخواهد تخيّل كند.
547/ 4 تمام اينها بر اساس اين قاعده است كه هرچه در وجود عينى
(خارجى) ظاهر مىگردد؛ سايه و مثالى است كه حكايت از آنچه تعيّنش در مراتب روحانى
و مثالى و علمى معنوى پيشى داشته مىكند، براى اينكه برانگيخته از تجلى ذاتى- كه
تجلى حبّى كمالى اسمائى است و به ذات قدسى خود در خواست ظهور را از جهت فعلى وجوبى
دارد- حقايق كونى ذاتىاند كه به زبان استعداد درخواست قبول و انفعال را دارند، و
از دو مرتبه و به موجب دو درخواست؛ نفس رحمانى كه عبارت از «عما» است تعيّن يافت،
و به اين؛ فرديت نخستين بين غيب و شهادت و جمع بين آن دو تحقق و ثبوت يافت، و اين
در تمام مواليد سريان پيدا كرد، از جهت روح؛ به واسطه قلم و لوح (نر و ماده) و از
جهت جسم كلى؛ به واسطه عرش و كرسى، و مقام جامع بين آن دو؛ به واسطه آدم و حوا،
چنانكه خداوند فرموده: سُبْحانَ الَّذِي خَلَقَ
الْأَزْواجَ كُلَّها، يعنى: منزه است آنكه همه جفتها را
بيافريد (36- يس) وَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنا زَوْجَيْنِ لَعَلَّكُمْ
تَذَكَّرُونَ، يعنى: همه چيز را دو صنف آفريديم باشد كه پند گيريد (49- ذاريات).
اصل سيزدهم در تعيّن معقول بودن مرتبه جسم كل و صورت عرش
548/ 4 گوييم: بعد تعيّن معقوليت مرتبه طبيعت در معقول بودن مرتبه
هباء؛ معقوليّت مرتبه جسم كل تعين مىيابد، يعنى كلىاى كه نخستين صورتى كه تعيّن
آن در آن جسم ظاهر گشت
اسم الکتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) المؤلف : خواجوي، محمد الجزء : 1 صفحة : 471