اسم الکتاب : ترجمه شرح دعاى سحر المؤلف : فهري، سيد احمد الجزء : 1 صفحة : 67
سيد بزرگوار هبة الدين شهرستانى (دام عمره و
توفيقه) در كتاب الهيئة و الاسلام در مسأله چهاردهم در اينكه عوالم و نظامهاى
متعددى وجود دارد گويد: «در نزد حكماى هيأت عصر حاضر ثابت شده كه سيارات و اقمار
منظومه شمسى ما همگى نورشان را از خورشيد مىگيرند، و وسعت منظومه شمسى ما در مدار
نپتون يكهزار و پانصد ميليون فرسخ است، و اگر كسى از نپتون به خورشيد نگاه كند
خورشيد را مانند يك ستاره كوچك مىبيند، و مقتضاى اين آن است كه در مدارى دورتر از
مدار نپتون خورشيد اصلا پيدا نباشد، و بنابراين محال است كه ثوابت ديگر نورشان را
از خورشيد بگيرند، زيرا آنان از خورشيد خيلى دورترند تا نپتون از خورشيد؛ مگر
نمىبينى كه برخى از ستارههاى دنبالهدار دوريشان از خورشيد ده برابر بيشتر از دورى
نپتون از خورشيد مىباشد و با اين حال در جاذبه خورشيد ما قرار دارند و در تحت
جاذبه ستاره ديگر نيستند، زيرا از آن خيلى بيشتر فاصله دارند تا خورشيد. و در
اثبات مطلب همين كافى است كه تلسكوبهايى كه ستاره زحل را در فاصلهاى كه دارد هزار
بار بزرگتر نشان مىدهد بسيارى از ثوابت را كه به چشم مىخورند از بس دورند
نمىتواند بزرگتر نشان دهد، فقط مىتواند اندكى روشنتر نشان دهد.
فانديك در كتاب ارواء الظماء مىگويد: نزديكترين ستاره از ثوابت
منظومه شمسى ما فاصلهاش از خورشيد نهصد هزار بار بيشتر از فاصله ما با خورشيد است.
و در مجله الهلال مصر صفحه 478 از سال 1909 مىنويسد: نزديكترين ثوابت به زمين ما
«دلفا» [1] است كه
______________________________
[1] شايد «دلفا» كلمه عربى باشد به معناى نزديك از ماده دلف و
ازدلف است كه به معنى نزديك شدن است. و اين به آن مناسبت گفته شده كه از همه ثوابت
به منظومه ما نزديكتر است.
اسم الکتاب : ترجمه شرح دعاى سحر المؤلف : فهري، سيد احمد الجزء : 1 صفحة : 67