توانگر است و از ناحيه عمل فقير. سود و منفعت عمل ناكرده‌اش را آرزو كند، و از كيفر خطائى كه كرده آسوده باشد. در اين سرا به سمت آنچه فانى است پيشى گيرد، و از روى نادانى دست از آنچه ماندنى و پايدار است بكشد. در حالى كه او از مرگ مى‌ترسد ولى از گذشت زمان باكى ندارد. گناه غير خود را بسيار شمارد آنچه بسيارش را براى خود كم به حساب آرد. آن طاعتى را كه اگر ديگران انجام دهند كوچك شمرد از خويش بزرگ داند، بر گناه كوچك ديگران نگران است، و به عمل اندك خود اميدوار، از اين رو به مردم ايراد گير و از براى خود سهل انگار است. به هنگام عافيت و خوشى امانتدار است و به وقت خشم و گرفتارى خيانتكار، هنگامى كه عافيت يابد گمان برد كه توبه كار است، و اگر گرفتار شود پندارد كه مجازات گرديده. روزه را به عقب اندازد و خواب را پيش دارد. نه شب را به عبادت برخيزد و نه صبح را به روزه گذراند. روز كند در حالى كه بيدارى نكشيده چشم براه صبح است، و گرسنگى نكشيده در انتظار شام. از فرد زيردست خود به خدا پناه برد و از بالادست خود بى‌واهمه. مردم را براى خود به زحمت اندازد، ولى خود را براى خدايش خسته نسازد. خواب در جمع توانگران براى او از نماز با جمع مستمندان خوشتر است. از كم و اندك غضب ورزد و در فراوانى سركشى كند.

آنچه به سود اوست بر ديگرى دريغ ورزد، و به عكس آنچه به زيان اوست بر ديگرى دريغ نكند، خوش دارد كه اطاعت گردد و نافرمانى نشود، و حقّ خود را بگيرد و حقّ ديگران را نپردازد.

ديگرى را ارشاد مى‌كند و خود را گمراه. از مردم مى‌ترسد ولى نه در راه طاعت خدا، و در راه طاعت بنده‌ها از خدا پروا نمى‌كند. منكر را معروف دارد و معروف را منكر. پاس نعمتهاى خدايش را نگذارد و بر بسيارى نعمتهاى او شكر نگويد. نه به نيكى سفارش كند و نه از زشتى باز دارد. تمام عمرش در اشتباه سپرى شده است.

اگر بيمار شود اخلاص ورزيده و توبه كند، و چنانچه بهبودى يابد سخت دل شود و به گناه بازگردد. و او پيوسته بر زيان خود عمل كند نه بر سود خود، نمى‌داند كردارش او را به كجا مى‌كشاند؛ تا چه زمان و تا به كجا اين انحراف ادامه مى‌يابد؟! پروردگارا ما را از نافرمانى خود بر حذر دار، و اى طالب اندرز حفظ كن و به ياد سپار، و هر زمان كه خواهى بازگرد.