اسم الکتاب : ترجمه روضة الواعظين فتال نيشابوري المؤلف : مهدوي دامغاني، محمود الجزء : 1 صفحة : 609
پيامبر فرمودهاند: هيچ بندهيى نيست مگر آنكه فرشتهيى بر او
گماشته است كه چون براى خداوند تواضع كند، او را بر مىكشد و چون تكبر كند، خداوندش
او را پست مىكند.[1] همان حضرت
فرمودهاند: هر كس در دلش به اندازه قسمتى از دانه خردل كبر باشد، به بهشت وارد
نمىشود.[2] و
فرمودهاند: آن كسى كه جامه خود را از تكبر به زمين كشد، خداوند روز قيامت به او
نظر نمىفرمايد.[3] و
فرمودهاند: اساس تواضع، اين است كه هر كس را ببينى، تقدم بر سلام كنى و پاسخ آن
كس را كه بر تو سلام مىدهد، بدهى و اينكه هر جاى مجلس كه جاى بود، بنشينى و خوش
نداشته باشى كه ستايش شوى و پاك دانستن و نيكو دانستن خود را دوست نداشته باشى.
شاعر چنين سروده است:
«اى متكبر كه به كبر خود
برترى مىجويى، تو كه سرانجام در خاك خواهى بود، كبر چيست؟ اى قوم! اين خانه غرور
با باطل خود شما را مفريبد. كوشش كنيد، كه همگان مسافريد و آيا آدمى كه نمىداند
چه هنگام مرگ فرا مىرسد و از مرگ در امان نيست، غفلت مىورزد؟» ديگرى سروده است
«فرض كن كه همه زمين را مالك شوى و بندگان براى تو فروتنى كنند تازه چه خواهد بود؟
مگر سرانجام به گور نمىروى و اين يكى و آن يكى بر تو خاك نمىريزد؟» و گفته شده
است «به خدا توكل كردم و غير از خدا به كس اميد نبستم و روزى از مردم نيست بلكه
روزى از جانب خداوند است.» و ديگرى گفته است: «به آن كسى كه به خود شيفته بود و
مىگفت كسى مثل من روى به تراجع نمىنهد، گفتم: اى كسى كه به بيرون شدن از دنيا هر
لحظهيى نزديك هستى، چرا تواضع نمىكنى؟»
[1]. در اصول كافى، ص 312، ج 2، نظير اين روايت
آمده است. م.
[2]. در محجة البيضاء، ص 216، ج 6، از اصول كافى،
ص 309، ج 2، آمده است. م.
[3]. در صفحه 218 همان مأخذ به دو صورت از كافى
كلينى رضوان الله عليه و از مصابيح بغوى، ص 119، ج 2، نقل شده است. م.
اسم الکتاب : ترجمه روضة الواعظين فتال نيشابوري المؤلف : مهدوي دامغاني، محمود الجزء : 1 صفحة : 609