باشد) (1) گفتند: فرومايگى چيست؟ گفت: خوشگذرانى (و پرداختن) مرد به خويشتن و واهشتن و (بى‌توجّهى) به همسر خود.[1] (2)

از سخنان حكمت‌بار آن حضرت 7‌

[2] (3) اى مردم، به راستى، هر كه به خدا اخلاص ورزد و گفته او را به رهبرى گيرد، به روشى كه درست‌ترين طريقه باشد راه مى‌برد و خدايش توفيق رهيابى دهد و سرانجام نيكش مدد كند. زيرا پناهنده به جوار خداوند آسوده و محفوظ است و دشمنش ترسان و زبون. (4) پس با بسيارى ذكر، به خداوند پناه جوييد و با پرهيزگارى از خدا پروا كنيد و به اطاعت به خدا نزديك شويد كه او خود (به شما) نزديك و پاسخگوست. خداى تبارك و تعالى فرمود: وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَ لْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ‌- و چون بندگانم (در باره من) از تو پرسند، (بگو) من نزديكم، هر كه مرا خواند دعاى او را اجابت كنم پس به فرمان من گردن نهند و به من ايمان آورند، باشد كه راه يابند»[3]. (5) پس از خدا اجابت طلبيد و به او بگرويد زيرا شايسته نيست كسى كه بزرگى خدا را دريافته (ديگر) خود را بزرگ پندارد چه بزرگى آنان كه قدرت خدا را دريافتند اين است كه فروتنى كنند و [بزرگوارى‌] آنان كه از حلال خدا بهره‌مند شدند اين است كه [براى او] زبونى كنند و سلامت آنان كه دانستند قدرت خدا چيست، در اين است كه سر تسليم به او بسپارند و پس از حصول شناخت ديگر خود را گم نكنند و پس از رهيابى (دگر باره) گمراه نگردند.[4] (6) و به علم يقين بدانيد كه شما پرهيزگارى را نخواهيد فهميد مگر آنكه وصف هدايت را دريابيد[5] (7) و هرگز

[1] در دائرة المعارف عبارت« فما اللّؤم؟ قال احراز المرء نفسه و اسلامه عرسه»[ فما اللّوم؟ قال احتراز المرء نفسه و بذله عرسه- نكوهش آور چيست؟ گفت؟ نگهدارى مرد از مال خود و وانهادن عيال خود] و در تاريخ ابن كثير[ فما اللّوم؟

احتراز المرء نفسه و بذله ....- ... مواظبت مرد از خويشتن در حرز امان و وانهادن ...] آمده است.

[2] مضمون اين خبر در روضة الكافى از امير مؤمنان 7 در خطبه‌اى كه در« ذى قار» ايراد فرمود روايت شده است« و شگفت نيست كه اين سخنان به يك ديگر شبيه بوده باشد زيرا آبشخور هر دو كلام از يك سرچشمه و چاه است و هر دو از يك دلو ريخته شده است.» اين تعبير سيد رضى رحمه اللَّه در نهج البلاغة است آنجا كه اين گفته امير مؤمنان 7 را نقل مى‌كند كه« سنگ غصبى در سرا( ى كسى) موجب ويرانى آن سرايست» و پس از آن مى‌افزايد:« اين بيان از پيامبر اكرم 6 نيز روايت شده و شگفت نيست كه اين سخنان به يك ديگر شبيه بوده باشد ...»

[3] البقرة، 186

[4] در پاره‌اى نسخه‌ها به جاى« و لا ينكروا انفسهم بعد المعرفة و لا يضلّوا ...»[ و لا ينكرون انفسهم بعد المعرفة و لا تضلّنّ ...- .... هرگز گمراه نگردند] آمده است.

[5] در پاره‌اى نسخه‌ها به جاى« حتّى تعرفوا صفة الهدى»[ حتّى تعرفوا بصبغة الهدى- تا به رنگ و جلوه هدايت شناخته شويد] آمده است.