اسم الکتاب : رهاورد خرد، ترجمه تحف العقول المؤلف : ابن شعبه حرّاني الجزء : 1 صفحة : 176
خداوندش وصف فرموده: لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زِينَةٌ وَ
تَفاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَ تَكاثُرٌ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ- بازيچه و
سرگرمى، و زيور و فخر فروشى در ميان شما و افزونطلبى در اموال و اولاد است».[1] (1) پس در
جهان از آنان كه در هر تپّهاى نشانى بر پا داشتند و كارگاههايى بر آوردند كه شايد
جاودانه بمانند[2]، و نيز از
آنان كه گفتند: مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً- از ما نيرومندتر در
جهان كيست؟»[3] عبرت گيريد
و از برادران خود كه ديديد چگونه آنان را (با مركب چوبين) به گور بردند و سواره
خوانده نشدند و فرودشان آوردند و ميهمانشان نگفتند و ميان آرامگاه جايشان دادند[4] و از خاك بر
آنان كفن پوشاندند و با استخوان پوسيدگانشان همسايه كردند، پند آموزيد. (2) بارى
آنان همسايگانى هستند كه دعوتى را پاسخ نگويند و (گزند و) ستمى را از خود باز
ندارند و ديد و بازديدى نكنند. برد بارانى باشند كه كينههايشان از بين رفته و
ناشناسانى كه دشمنيهايشان نابود شده، از صدمه هجوم آنان بيمى، و به دفاعشان اميدى
نيست. چنانند كه گويى هرگز نبودهاند، بدان گونه كه خداى سبحان فرمايد: فَتِلْكَ
مَساكِنُهُمْ لَمْ تُسْكَنْ مِنْ بَعْدِهِمْ إِلَّا قَلِيلًا وَ كُنَّا نَحْنُ
الْوارِثِينَ- اين خانههاى (ويران) آنهاست كه پس از آنان جز اندكى مسكون
نبوده است، و ما خود وارثانيم».[5] روى زمين را
با درونش عوض كردند (و جابجا شدند) و فراخنا به تنگنا دادند و خانوادهمندى را به
غربت (و بىخويشاوندى) و روشنايى را به تيرگى تبديل كردند. همان گونه كه به دنيا
آمده بودند، عريان و برهنه پا، از آن بيرون شدند. تنها با اعمال خود از دنيا كوچ
كردند و به زندگانى باقى و جاودانگى ابدى پيوستند. خداى تبارك و تعالى فرمايد: كَما
بَدَأْنا أَوَّلَ خَلْقٍ نُعِيدُهُ، وَعْداً عَلَيْنا إِنَّا كُنَّا فاعِلِينَ- همچنان كه
آفرينش نخستين را آغاز كردهايم آن را باز مىگردانيم، اين وعده بر عهده ماست و ما
انجام دهنده آنيم.»[6]
[2] اشاره است به دو آيه شريفه 128 و 129 سوره
الشعراء: أَ تَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ. وَ تَتَّخِذُونَ
مَصانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُونَ- آيا در هر بلندى بنايى از سر بازيچه مىسازيد* و
كوشكهاى[ استوار] مىسازيد به اميد آنكه جاويدان بمانيد؟».