پس از عبور از اين شش مرحله بگو: استغفر اللّه‌[1].

تائب بايد به حقيقت توبه كند، و عزمش براى ترك گناه جزم باشد، و نيت بازگشت به گناه از صفحه‌ى دلش براى هميشه زدوده شود، و به اميد توبه‌ى دوباره و سه باره و صد باره وارد گناه نگردد، كه اين اميد بدون شك اميدى شيطانى و حالتى مسخره است، امام هشتم 7 در روايتى مى‌فرمايند:

مَنِ اسْتَغْفَرَ بِلِسَانِهِ وَلَمْ يَنْدَمْ بِقَلْبِهِ فَقَدِ اسْتَهْزَأَ بِنَفْسِهِ...[2] كسى كه به زبان استغفار كند ولى به قلب پشيمان نباشد، خود را مسخره كرده!

راستى خنده‌آور است و بسيار جاى تأسف است كه انسان به اميد دست يافتن به دوا، خود را مريض كند، و چه اندازه باعث خسارت است كه آدمى به اميد توبه مرتكب جرم و گناه و خطا و معصيت گردد، و به خود تلقين نمايد كه همواره درِ توبه باز است، بنابراين گناه مى‌كنم و سپس آراسته به توبه مى‌شوم!

اگر توبه جدى باشد، اگر توبه از روى حقيقت انجام بگيرد، اگر توبه با شرايطى كه دارد تحقق يابد، بدون ترديد روح تصفيه مى‌شود، نفس به پاكى مى‌رسد، دل صفا مى‌گيرد، و زنگ گناه از همه‌ى اعضا و جوارح، و باطن و ظاهر زدوده مى‌گردد.

توبه نبايد حرفه‌اى باشد، چرا كه گناه ظلمت است و توبه روشنايى، و رفت‌و آمد زياد ميان تاريكى و روشنايى ديدگان جان را مختل مى‌سازد. اگر پس از توبه از يك گناه، دوباره به گناه باز گرديم، معلوم مى‌شود توبه نكرده‌ايم.

[1] - نهج البلاغه: 878، حكمت 417؛ وسائل الشيعه: 16/ 77، باب 87، حديث 21028؛ بحار الأنوار: 6/ 36، باب 20، حديث 59.

[2] - كنز الفوائد: 1/ 330، فصل حديث عن الإمام الرضا7؛ بحار الأنوار: 75/ 356، باب 26، حديث 11.