مىكنند، و آن دو مانند دو نفرى كه بر شخص
مشرف باشند، در نزد او حاضر هستند.»، بنا بر اين چون تنها آن دو در نزد نمازگزار
حضور دارند، نزديكتر به صواب آن است كه سلام مختصّ به آن دو باشد.
حال كه معناى سلام را دانستى، متذكّر باش كه تو عملى را براى خداوند-
جلّ جلاله العظيم- انجام دادهاى و مىخواهى آن را به او سپرده و بر حضرتش عرضه
كنى، پس اگر در بخشى از آن غفلت ورزيده، يا قلبت به غير او مشغول گرديده، يا از
خدا روى برگرداندهاى، توبه نما، توبهاى همراه با اخلاص و انابه[1]؛ يا حدّ اقلّ با حالتى بسان
جنايتكاران و اهل خيانت عمل خود را به حضرتش تسليم نما.
در كتاب جدّم ورّام- كه خداوند جلّ جلاله روحش را پاك و قبرش را
منوّر گرداند- حديثى به اين معنى ديدم كه: بندهاى از بندگان خدا ترس و مراقب
خداوند- جلّ جلاله- گفت: «نماز سى سال را قضا كردم، در حالى كه حتّى يك نماز واجب
از آن را ترك ننموده بودم، بلكه همه آنها را در صف اوّل نماز جماعت بجا مىآوردم،
ليكن به خاطر مصيبتى كه از آن غفلت داشتم، توجّه پيدا كرده و آنها را قضا نمودم از
او پرسيده شد: آن مصيبت چه بود؟ گفت: آنها را در صف اوّل با امام جماعت بجا
مىآوردم، روزى آمدم و در صف اوّل، جا پيدا نكردم و در صف آخر نماز گزاردم، ولى
ديدم كه خجالت مىكشم و شرم دارم كه مردم مرا در آنجا ببيند، از اينجا پى بردم كه
آن پيشى گرفتن و نماز خواندن در صف اوّل، يقينا براى خداوند- جلّ جلاله- نبوده، و
مقصودم تنها ممتاز شدن در نزد حاضران بوده است.»
اعمال و صفاتى كه موجب عدم قبولى اعمال مىگردد
شايسته است تمام اعمال و نمازهاى خود را از امورى حفظ نموده و پاكيزه
سازى تا در ضمن اعمال صالح توسط دو فرشته گمارده شده بر انسان بر خداوند-
[1]« انابه»: عبارت است از توبهاى خاصّ و رجوع با
تمام وجود به خداوند جلّ جلاله.