خداوندمتعال دراموال ثروتمندان، حقوقى غير از زكات قرار داده، از جمله فرموده است:

«دراموال آنها براى سائل، (و محروم) حق معلومى است». بنابراين حق معلوم غير از زكات است و آن چيزى است كه انسان بر خود لازم مى‌كند كه به اندازه توان خويش و بطور روزانه، هفتگى و ياماهانه، به مستمندان بپردازد.

ج- حقوق مالى بستگان‌

كه شامل نفقه همسر، اولاد، پدر ومادر و كمك مالى به ساير بستگان مى‌باشد.

اسلام براى خانواده و بستگان از نظر مالى، حقوقى قرارداده كه بايد ادا شود. بطور مثال:

نفقه پدر ومادر، فرزندان وهمسر را بقدر كفايت، اعم از خوراك، پوشاك ومسكن با شرايطى واجب كرده است و سهل انگارى دراداى آن را گناه شمرده است.

على عليه‌السّلام از پيامبراكرم 6 نقل مى‌كند كه فرمود:

«كَفى بِالْمَرْءٍ إِثْماً انْ يُضَيِّعَ مَنْ يَقُوتُ»[1]

همين گناه‌براى مرد بس‌است كه نانخور خود را ضايع كند (وهزينه زندگى او راتأمين نكند)

اين، خلاصه سه قسم حقوق مالى دراسلام بود كه ذكر شد و لازم است بطور جدّى رعايت شود. در بيانات اولياى گرامى اسلام، اموالى كه حقوقش ادا نشده به «شرّ الأموال» كه بركت ندارد وخيرى در آن نيست تعبير شده است. على (ع) مى‌فرمايد:

«شَرُّالْمالِ ما لَمْ يُنْفَقْ فى سَبيلِ اللَّهِ مِنْهُ وَلَمْ تُؤَدَّ زَكوتُهُ»[2]

بدترين مال، آن است كه بخشى از آن در راه خدا انفاق نشود و زكات آن پرداخت نگردد.

بنابراين، هركه مى‌خواهد اموالش، عارى از شرّ باشد، لازم است كه علاوه بر رعايت موازين شرعى در به دست آوردن آنها، به قانون اداى حقوق مالى هم عمل كند كه پيامبر اكرم 6 فرمود:

[1] - مستدرك الوسائل، ج 15، ص 256.

[2] - شرح غررالحكم، ج 4، ص 165.