د- محروميت از لذّتهاى معنوى‌

اسراف درتجمّل از قبيل خوراك، پوشاك، مسكن، اتومبيل، اثاث وجواهرات همانگونه كه انسان را وابسته و اسير خودش مى‌كند، از لذّتهاى معنوى، راز ونياز و گريه‌هاى شبانه نيز محروم مى‌كند. آنان كه هر چه بخواهند، مى‌خورند و مى‌پوشند، درفرمانبردارى از خداوند متعال تنبل مى‌شوند، واگر هم مختصر عبادتى كنند، نمى‌فهمند چه مى‌گويند، و در محضر چه كسى هستند. و اين بالاترين عذاب براى انسان است كه از لذّتهاى معنوى و روحانى محروم باشد. على 7 فرمود:

«... فَماخُلِقْتُ لِيَشْغَلَنى اكْلُ الطَّيِّباتِ كَالْبَهيمَةِ الْمَرْبُوطَةِ هَمُّها عَلَفُها»[1]

مرا نيافريده‌اند كه خوردن غذاهاى لذيذ (از نيكبختى جاويد) بازم دارد مانند چهارپاى بسته شده‌اى كه هَمّش علف است.

روشن است، كسى كه همچون «حيوانى چرنده» هرچه بخواهد در طلبش حركت كند، حدّو مرزها را ناديده بگيرد و براى رسيدن به لذتهاى مادىِ دنيا، از هيچ خلافى نگذرد، از ذكر خداغافل مى‌شود و از لذتهاى معنوى كه از اين رهگذر به دست مى‌آيد، محروم مى‌شود.

ه- انحطاط اجتماعى‌

لوكس گرايى واسراف، بويژه دربين مسؤولان موجب هلاكت وانحطاط اجتماعى مى‌گردد و ضربات جبران ناپذيرى برجامعه وارد مى‌كند. اگر مسؤولان كشورهاى اسلامى، اسراف، خودكامگى وتجمّل پرستى نمى‌كردند وآنهمه ثروتها را در راه مصالح ملّت، تعليم و تربيت، ارشاد جامعه، پيشرفتهاى اقتصادى، و رفاه عمومى به كار

[1] - نهج البلاغه، فيض، نامه 45.