[ص 20 احاديث مثنوى‌] حُمَيْرا مصغر حَمْراء است. عربان «احمر» را به معنى سپيد (رنگ مخالف سياه) به كار مى‌برده‌اند. حديث:

بُعثْتُ الَى الْاحْمَرَ وَ الْاسْوَد[1]

بدين معنى تفسير شده است. و از اين قبيل است:

اتَانى كُلُّ اسْوَدَ وَ احْمَرَ

يعنى سياه و سپيد. حميرا مى‌خواند. در حديثى از پيمبر روايت مى‌كند:

خُذُوا شَطْرَ دينكُمْ منَ الْحُمَيْراءَ.

(نيمه دين خود را كه متعلّق به كار زنان است از عايشه فرا گيريد.) فائق زمخشرى، نهايه ابن اثير، تاج العروس، در ذيل حمر [ص 810 شرح مثنوى‌]

[نيست ماده نيست نر روح بشر/ ننگرد حق صورت اشخاص را]

156-

«اگر گويند كه ذكر او (رابعه عَدَويّه) در صفّ رجال چرا كردى؟ گويم خواجه انبيا- عليه الصّلاة و السّلام- مى‌فرمايد كه‌

انَّ اللَّهَ لَا يَنْظُرُ الَى صُوَركُمْ‌

، كار به صورت نيست به نيّت نيكوست ...» تذكرة الاولياء، طبع تهران، ص 72 [ص 813 شرح مثنوى‌]

[ «مصطفى گويان ارحنا يا بلال»]

157-

اشاره است بدين حديث: [2]

يَا بلَالُ ارحْنَا بالصَّلَاة[2].

مسند احمد، ج 5، ص 364 و 371 و با لفظ:

قُمْ يَا بلَالُ فَارحْنَا بالصَّلاة

[3]. و نيز:

كانَ يَقُولُ يَا بَلَالُ رَوِّحْنَا

[4]. و همچنين:

يَا بلالُ اقم الصَّلَاةَ ارحْنَا بهَا

[5]. در كنوز الحقائق، ص 91 و 106 و 169 مذكور است. [ص 21 احاديث مثنوى‌]

______________________________ [1]

وَ قَالَ 6: يَا أَبَا ذَرٍّ ... إنَّ اللَّهَ لَا يَنْظُرُ إلَى صُوَركُمْ وَ لَا إلَى أَمْوَالكُمْ وَ لَكنْ يَنْظُرُ إلَى قُلُوبكُمْ وَ أَعْمَالكُمْ.

(رسول خدا 6 فرمود: اى اباذر ... به راستى خدا به صورت‌ها و دارايى‌هاى شما نمى‌نگرد بلكه به دلها و كردارتان مى‌نگرد) مستدرك‌الوسائل ج 11 ص 264 باب 20- باب وجوب تقوى الله ح 12951- 6

[2]

قَالَ النَّبيُّ 6: جُعلَتْ قُرَّةُ عَيْني في الصَّلاة وَ كَانَ يَقُولُ: أَرحْنَا يَا بَلالُ‌

(رسول خدا 6 فرمود: روشنى چشم من در نماز نهاده شده است و همواره مى‌فرمود: اى بلال (با اذان گفتنت) به ما آرامش بده) بحارالأنوار ج 79 ص 193 باب 1- فضل الصلاة و عقاب تاركها.

[1] - من براى هدايت انسانها اعم از سفيد يا سياه مبعوث شده‌ام.

[2] - اى بلال با( ترتيب دادن) نماز، به ما آرامش ده.

[3] - اى بلال برخيز( و اذان بگو) تا با ورود در نماز آرامش يابيم.

[4] -[ پيامبر] مى‌فرمود اى بلال( با ترتيب دادن نماز) به ما آرامش ده.

[5] - اى بلال نماز را بر پا دار تا بدين وسيله آرامش يابيم.