مقتبس است از مضمون آيه شريفه: وَ راوَدَتْهُ الَّتِي هُوَ فِي بَيْتِها عَنْ نَفْسِهِ وَ غَلَّقَتِ الْأَبْوابَ‌[1] (سوره يوسف آيه 23) و تفصيلى كه رُوات و مفسرين در ذيل آن نوشته‌اند. رجوع كنيد به:

تفسير طبرى، ج 12، ص 99 و تفسير ابو الفتوح، ج 3، ص 12 و قصص الانبياء ثعلبى، ص 99- 101.

[ص 168 قصص مثنوى‌]

[هان مشو غافل از آنجا كامدى‌]

774-

مناسب است با مضمون روايتى كه در ذيل شماره (416) ذكر شد.

[ص 160 احاديث مثنوى‌]

[رَستى ار شد حبّ و بُغضت بهر حق‌]

775-

اشارت است به حديثى كه در ذيل (241) مذكور آمد.

[ص 160 احاديث مثنوى‌]

[عاشق صادق بُوَد جانش به كف‌]

776-

مأخذ آن حكايت ذيل است:

قَالَ الجُنَيْدُ رَأَيْتُ رَجُلًا مُتَعَلِّقاً بكُمِّ صَبيٍ وَ هُوَ يَتَضَرَّعُ الَيْه وَ يُظْهرُ لَهُ الْمَحَبَّةَ فَالْتَفَتَ الَيْه الصَبيُ وَ قَالَ لَهُ الَى مَتَى ذَا النِّفَاق الَّذي تُظْهرُ لى فَقَالَ قَدْ عَلمَ اللَّهُ انِّى صَادقٌ فيمَا اوْرَدَهُ حَتَّى لَوْ قُلْتَ لى مُت لَمُتُّ فَقَالَ انْ كُنْتَ صَادقاً فَمُتَّ قَالَ فَتَنَحَّى الرَّجُلُ وَ غَمَّضَ عَيْنَيْه فَوَجَد مَيِّتاً[2].

احياء العلوم، ج 4، صفحه 251.

و نظير آن در الف ليلة و ليلة، افسانه شب 407 حكايتى نقل شده است.

[ص 169 قصص مثنوى‌]

[1] -( زليخا) بر كسى كه در خانه‌اش بود( يوسف) وارد شد و( دستور داد) درها را بستند.

[2] - از جنيد نقل شده است كه گفت مردى را ديدم به آستين پسر بچه‌اى آويخته بود. و مى‌ناليد و به وى اظهار عشق و دل دادگى مى‌كرد. پسر گفتش اين همه دو رويى و دم از عشق زدن چيست؟ گفت به خدا قسم آنچنان در ارادت به تو صادقم كه اگر گويى بمير، مى‌ميرم. و وقتى از وى شنيد كه بمير. فورا گوشه‌اى افتاد. چشم بر هم نهاد و ديگر بر نخاست!