بود شهرى بزرگ در حد غور

و اندر آن شهر مردمان همه كور

پادشاهى در آن مكان بگذشت‌

لشكر آورد و خيمه زد بر دشت‌

داشت پيلى بزرگ با هيبت‌

از پى جاه و حشمت و صولت‌

مردمان را ز بهر ديدن پيل‌

آرزو خواست زان چنان تحويل‌

چند كور از ميان آن كوران‌

بَر پيل آمدند از آن عوران‌

تا بدانند شكل و هيئت پيل‌

هر يكى تازيان در آن تعجيل‌

آمدند و به دست بپسودند

زان كه از چشم بى‌بصر بودند

هر يكى را به لمس بر عضوى‌

اطلاع اوفتاد بر جزوى‌

هر يكى صورت محالى بست‌

دل و جان در پى خيالى بست‌

چون بَر اهل شهر باز شدند

برشان ديگران فراز شدند

آرزو كرد هر يكى زيشان‌

آن چنان گم رهان و بد كيشان‌

صورت و شكل پيل پرسيدند

وان چه گفتند جمله بشنيدند

آن كه دستش به سوى گوش رسيد

ديگرى حال پيل از او پرسيد

گفت شكلى است سهمناك و عظيم‌

پهن و صعب و فراخ همچو گليم‌

آن كه دستش رسيد زى خرطوم‌

گفت گشته است مر مرا معلوم‌

راست چون ناودان ميانه تهى است‌

سهمناك است و مايه تبهى است‌

و آن كه را بُد ز پيل ملموسش‌

دست و پاى ستبر پر بوسش‌

گفت شكلش چنان كه مضبوط است‌

راست همچون عمود مخروط است‌

هر يكى ديده جزئى از اجزا

همگان را فتاده ظنّ خطا