[از دو كورى داشت ناله مرد كور]

326-

مأخذ آن حكايت ذيل است: كَانَ اعمَى يَقُولُ ارحَمُوا ذَا الزَّمَانَتَيْن فَقيلَ مَا هُمَا قَالَ العَمَى وَ قُبحُ الصَّوت أَ مَا سَمعتُم:

محاضرات راغب، جلد دوم، ص 174 و اين حكايت در شرح نهج البلاغه، ج 4، صفحه 517 بدين گونه نقل شده است:

قَالَ الجَاحظُ رَأَيتُ رَجُلًا اعمَى يَقُولُ فى الشَّوَارع وَ هُوَ يَسأَلُ ارحَمُوا ذَا الزَّمَانَتَين قُلتُ وَ مَا هُمَا قَالَ انَا اعمَى وَ صَوتى قَبيحٌ وَ قَد اشَارَ شَاعرٌ الَى هَذَا فَقَالَ:

[ص 65 قصص مثنوى‌]

[ «هان و هان بگريز از اين آتشكده»/ بنگرد مؤمن به نور ربّ خويش‌]

327-

[1] - نابينايى( خطاب به مردم) مى‌گفت به كسى كه دو عيب و نقص را با هم دارد رحم كنيد! از او پرسيدند آنها كدامند؟ پاسخ داد يكى كورى من و ديگر زشت بودن صدايم. مگر نشنيده‌ايد:( شعر) دو عيب است كه اگر با هم در من جمع شوند مرگ برايم بهتر( از زندگى) است. تنگ دست بودن به اضافه قدر و منزلت نداشتن. كور بودن به اضافه صداى( خوب) نداشتن.

[2] - جاحظ نقل كرده است كه نابينايى را در معابر مى‌ديدم كه از مردم چنين گدايى مى‌كرد: به كسى كه دو نقص را با هم دارد رحم كنيد. پرسيدم آنها كدامند؟

گفت هم نابينايم و هم بد صدا. شاعرى به اين نكته اشاره كرده است: دو چيز است كه اگر در كسى جمع شوند مرگ برايش( از زندگى) شايسته‌تر است: تهيدستى كه زهد نمى‌ورزد و كورى كه صدايش ناخوشايند است.