اين‌رو گفته شده كه بعضى از آيات بر بعضى ديگر شهادت مى‌دهند. (نهج البلاغه، خطبه 133)

علامه طباطبايى نيز مى‌فرمايند: و اما اين‌كه سوره‌هاى قرآن داراى آيات پراكنده و متفرقه‌اى هستند كه در يك سوره جمع شده باشند، سخنى بى اساس است، چون هر سوره‌اى همان‌گونه كه از اسلوب و سياق آن با توجه به كوتاهى يا بلندى آياتش پيداست، داراى هدف و غرض خاصى است كه تا محقق نشود، سوره خاتمه نمى‌يابد (طباطبايى، پيشين، ج 1، ص 26) در غير اين صورت بايد اختلاف سوره در كميت آيات و كيفيت آن را امرى بيهوده و اتفاقى دانست كه اين عبث‌كارى، از ساحت مقدس خداوند و رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم به دور است. همين وحدت غرض است كه باعث مى‌شود، سوره شكل گيرد، گرچه ممكن است يك سوره از سياق‌هاى تبعى و فرعى چندگانه‌اى برخوردار باشد.

دلايل اختلاف سياق قرآن از ديدگاه آيت‌الله معرفت‌

هر يك از سوره‌هاى قرآنى سياقى مخصوص به خود دارد كه ناشى از موضع نزول آن است و اين مواضع نزول يا در اوائل هجرت بوده و يا در اواخر آن و يا قبل و يا بعد از آن‌كه هر يك ناظر به وضعيت مسلمانان و قوت و ضعف آنان و ديگر امور است و از اين جهت اين شرايط و اوضاع، هر سوره‌اى را در بر گرفته است و با توجه به اين شرايط و اوضاع است كه وجه دلالت آيه در سايه سياق روشن مى‌شود. به گونه‌اى كه مى‌توان دريافت كه آيه تكليفى است يا ارشادى و يا تبشير است و يا انذار. ايشان سپس با توجه به همين اصل به آيات 6 و 7 سوره فصلت پرداخته و معناى زكات را در اين آيات بر خلاف نظر برخى مفسران، به معناى انفاق دانسته است. (معرفت، پيشين، ص 87)

نتيجه‌گيرى‌

سياق عبارت است از چگونگى چينش كلمات در يك گفتار و متن و يا قرائنى مقالى كه در فهم معناى متن اثر گذار است كه ناديده گرفتن آن مى تواند فهم مفسر متن را به انحراف كشانده و از مدلول واقعى و مراد اصلى نويسنده متن دور سازد. گاهى دلالت سياق معنايى را به بار مى‌آورد كه باعث ناديده گرفتن معناى وضعى شده و بر آن مقدم مى‌شود. حجيت سياق مشروط به وحدت صدور و وحدت موضوع مى‌باشد. از اين رو برخى حجيت سياق را در قرآن منكر شده‌اند كه از نگاه آيت‌الله معرفت، نظريه‌اى مخدوش است، چراكه قرآن در بيان مقاصد و مراد خود، داراى اسلوبى خاص است كه مى‌تواند حجيت سياق را به همراه داشته‌