الواضح آمده
است مطابقت ندارد. مورد سوم، تفسير واژه «اسيراً» در آيه 8 سوره دهر است. در تفسير
عبدالرزاق از ابنعباس نقل شده كه مراد اسيران مشرك است، اما در الواضح آمده كه
مراد اسيران مسلمان است.
در
ساير موارد اقوال تفسيرى ابنعباس با آنچه در الواضح آمده است، مطابقت دارد[1]:
(همان، ج 3، ص 407- 404) مثلًا در تفسير آيه 2 سوره تبت آمده است: عبدالرزاق عن
معمر عن قتاده عن ابنعباس قال: «و ما كسب» قال: هم الولد. (همان، ص 406) در
الواضح هم اين فراز به «كثرة الاولاد» تفسير شده است.
از
اين موارد مشابه در تفسير واژه «ماعون»، عبدالرزاق، چهار قول از على عليه السلام،
ابنعباس، ابن مسعود و ابن عمر نقل مىكند. (همان، ص 399) اما در الواضح تنها قول
ابنعباس ذكر شده است. در برخى موارد هم آنچه عبدالرزاق از ابنعباس نقل كرده است،
يكى از تفسيرهاى مختلفى است كه در الواضح نقل شده است. مثلًا واژه «النجدين» در
تفسير عبدالرزاق به «الثديين» معنا شده است و در الواضح علاوه بر آن، گفته شده:
«طريق الخير و الشر»؛ و يا ذيل آيه 14 سوره قيامت وَ لَوْ
أَلْقى مَعاذِيرَهُ در تفسير عبدالرزاق آمده: «ولو اعتذر» (همان، ص
332) و در الواضح علاوه بر اين، تفسير ديگرى هم ذكر شده است.
گاه
آنچه عبدالرزاق از ابنعباس نقل كرده، مفصلتر است، مثلًا درباره تسنيم در آيه 27
سوره مطففين از ابنعباس چنين آورده است: «قال: تسنيم: اشرف شراب اهل الجنه و هو
صرف للمقربين و يمزج لاصحاب اليمين.» (همان، ص 357، المطففين 27) در الواضح آمده
است: «يشرب بها» منها من عين التسنيم «المقربون» الى جنة عدن صرفاً بلاخلط. گاه به
عكس در الواضح توضيحات بيشترى آمده است، مثلًا در تفسير عبدالرزاق درباره
سَأُرْهِقُهُ صَعُوداً از ابنعباس چنين نقل شده است: جبل فى النار.
(الصنعانى، پيشين، ج 3، 331)
در
الواضح آمده است: «ساكلفه الصعود على جبل املس فى النار من الصخره كلما وضع يده
ذاب ثم عاد كما كان.»
[1] . به عنوان نمونه درباره سوره نصر؛ ص 390، عاديات/
4 و 5؛ ص 334، نباء/ 38؛ ص 333، قيامت/ 4؛ ص 310، قلم/ 42؛